Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Benzo(a)piren(tab.1)mazdolnośćkumulacjiworganizmieczłowieka,przezco
charakteryzujesiędużątoksycznościąprzewlekłą.Jestzwiązkiemsilnierakotwór-
czymimutagennym[12].DługotrwałenarażenienaBaPistotniezwiększaryzyko
zachorowalnościnanowotwórpłucczyskóry.Ekspozycjawokresieprenatalnymczy
wewczesnymokresieżyciamożewpływaćnarozwójpoznawczydzieciiwiązaćsię
zproblemamibehawioralnymi,takimijakADHD[12].Doinnychdziałańniepożądanych
zaliczasiępodrażnienieoczu,nosa,gardłaioskrzeli.
OpowadzesytuacjiświadcząostatnierekomendacjeŚwiatowejOrganizacjiZdro-
wia(WHO)dotyczącepoziomówstężenianiektórychzanieczyszczeńwpowietrzu.
EksperciWHOprzeanalizowaliponadpółtysiącaartykułównaukowychopisujących
wpływzanieczyszczeńpowietrzanazdrowieiżycieczłowieka.Wynikiemtychprac
opublikowaneporazpierwszyod15latnoweglobalnewytycznedotyczącejakości
powietrza(ang.GlobalAirQualityGuidelines,AQG)[17].ŚwiatowaOrganizacjaZdrowia
wskazuje,żezewzględunaniepodważalnedowodynaukowerekomendowane
bardziejrestrykcyjneniżdotejporyprzepisywsprawiedopuszczalnychpoziomów
sześciusubstancjizanieczyszczającychpowietrze.Wytyczneteokreślająpoziomy
zanieczyszczeńdlapyłówzawieszonychPM10iPM2,5(tab.2)orazdwutlenkuazotu,
dwutlenkusiarki,ozonuitlenkuwęgla.
Tabela2
Dopuszczalnypoziomstężeniapyłówzawieszonychibenzo(a)pirenuwpowietrzu;
normyprawneirekomendacjeWHO
PM10,pg/m3
PM2,5,pg/m3
BaP,ng/m3
Rodzajzanieczyszczenia
NormaUE[18]
(wPolsce[19])
czasuśrednieniarok
20
40
1
z2005r.
20
10
RekomendacjeWHO[17]
0,12
z2021r.
15
5
JakośćpowietrzawEuropie
WdrażanawpaństwachUniiEuropejskiejpolitykawzakresieśrodowiskaizmian
klimatuspowodowałaznacznąpoprawęjakościpowietrzaatmosferycznego.EEA
wswoimnajnowszymraporcieAirqualityinEurope2021[20]donosi,żeemisjaklu-
czowychzanieczyszczeńpowietrzawUE-27sukcesywniespada,utrzymująctrend
obserwowanyod2005rokuprzyjednoczesnymwzrościeprodukcjikrajowejbrutto.
EmisjaPM10iPM2,5odniesionadowartościPKBUE-27spadłaodpowiednioo27i29%
wporównaniuzrokiem2005.Natomiastemisjabenzo(a)pirenuobniżyłasięookoło
18%.Oznaczato,żenakażdąwyprodukowanąjednostkęPKBrocznieprzypadamniej
emisjipyłuzawieszonegoiBaP.Swegorodzajuoddzielenieemisjioddziałalności
7