Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
48
Globalizacjagospodarkiświatowej
gatymiwkapitałabiednymiorazpomiędzyróżnymiwarstwamispołecznymiwtych
krajach.Zjawiskozwiększaniasięrozpiętościwdochodachpomiędzywysoko
rozwiniętymiirozwijającymisiękrajamipotwierdzająlicznebadaniaprzeprowa-
dzoneprzezróżneinstytucje.Jeślinp.w1870r.przeciętnydochódnagłowęw17
najbogatszychkrajachświatabył2,4razywiększyniżwpozostałych,tow1990r.
już4,5razy.Rozpiętośćwdochodachpercapitapomiędzydwudziestomanajbogat-
szymikrajamiświataapozostałymikrajaminieprodukującymiropynaftowej,która
w1960r.wynosiła16,zwiększyłasięw1990r.do35
16
.
Bardziejszczegółowebadaniawykazująjednak,żegdywjednejgrupieroz-
wijającychsiękrajównastępujespadekdochodów,todrugagrupazmniejszadystans
rozwojowywstosunkudonajbogatszychkrajówświata.Dopierwszejgrupyna-
leżągłówniekrajeAfrykiSubsaharyjskiej,BliskiegoWschoduirepublikibyłego
ZwiązkuRadzieckiego,wktórychzamieszkujeokoło2mldludzi.Wtychkrajach
nastąpiłwostatnichdekadachnietylkowzględny,alerównieżbezwzględnyspadek
dochodów,gospodarkiichsięzmniejszyły,wzrosłoubóstwoispadłpoziom
edukacji.
Wdrugiejgrupie,obejmującejtzw.emergingmarkets(zwaneinaczejkrajami
progowymi),czylikrajeAzjiPołudniowo-Wschodniej,EuropyŚrodkowo-Wschod-
niej,atakżeChiny,IndieiMeksyk,nastąpiławyraźnapoprawasytuacji.Wwyniku
integracjizgospodarkąświatowąiadaptacjiproglobalizacyjnychpolitykiinstytucji
wystąpiłszybszywzrostdochodówiwydłużyłosięprzeciętnetrwanieżyciaoraz
podniósłsiępoziomwykształcenia.
ZbadańprzeprowadzonychprzezBankŚwiatowywynika,żeglobalneubóstwo
zmniejszasię.Potwierdzaćtomafakt,żeliczbaludziżyjącychzamniejniż1USD
dzienniewkrajachrozwijającychsięzmniejszyłasięz1,5mldw1981r.do1,1mld
w2001r.
17
.Niezależnieodtejtendencji,liczbaponad1mldludziżyjącychwnie-
wyobrażalnejnędzyświadczyogłębipodziałówistniejącychnaświecieidotych-
czasowejniezdolnościichprzezwyciężeniazapomocąinstrumentówglobalizacji.
Słusznyzatemjestpogląd,żewspółcześnieistniejąoboksiebiedwaświaty—świat
zglobalizowanegobogactwaiświatzlokalizowanejbiedy.
Zaistniejącąstagnacjęekonomicznąibiedęwwielukrajachświataniemożna
jednakobwiniaćglobalizacji.Istniejemnóstwoprzyczyntegozjawiska,alenie
wydajesię,abymiałyonezwiązekzrozprzestrzenianiemsięnaświeciewolnego
handluibezpośrednichinwestycji.Trajektoriarozwojuwielowiekowych,złożonych
procesówocharakterzegospodarczym,politycznym,geograficznymikulturowym
itd.spowodowała,żekrajeteznalazłysięnauboczugłównychnurtówrozwoju
cywilizacji.Wokresienasileniasięprocesówglobalizacjidoświadczyłyone
totalitarnychreżimówizolującychjeodkontaktówzinnymikrajamiitłumiących
wszelkieprzejawywolnościiprowadzącychpolitykę,którarujnowałagospodarkę.
Endemicznekoncepcje,zacofanie,fundamentalizmreligijnyifanatyzm,stale
prowadzonewojnyplemienneniszczącezarównoteelementyinfrastruktury,które
pozostałypookresiekolonializmu,jakinowotworzone,orazwzajemnemordy
sięgającesetektysięcyludzitodalszeprzyczynyskrajnejnędzywtakichkrajach,
