Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Skutkiglobalizacji
49
jakZair,Sudan,Nigeria,Libia,Zimbabwe,Kambodża,Afganistan,Haiti,Kuba,Irak,
Wietnam,KoreaPółnocnaitd.Bezuspokojeniasytuacjiwewnętrznej,zaprzestania
wojen,zmianysystemurządzenia,wprowadzeniaelementówdemokracjiiwolnego
rynkuorazlikwidacjiterroryzmu,którymocnozakorzeniłsięwniektórychztych
krajów,wykorzystującsłabośćrządów,fanatyzmreligijnyichaos,niejestmożliwe
włączenietychkrajówwprocesyglobalizacji.Dopieropotychradykalnychzmia-
nachmożnaimpomóc,anulującichzadłużenie,udzielającimpomocyrozwojowej
iwłączającjewhandelmiędzynarodowypoprzezlikwidacjęistniejącychdlanich
barierorazinwestowaniewnie.
Napytanie,wjakisposóburzeczywistnićwymienionewarunkiprogoweroz-
woju,niemadobrejodpowiedzi.InterwencjeONZmająograniczonycharakterina
ogółsąnieskuteczne.Trzebaliczyć,żepojawiąsięwtychkrajachsiły,którewy-
każąrozsądekibędąwstaniezaprowadzićporządek.Wtedymiędzynarodowa
społecznośćpowinnaudzielićimwsparcia.Dotychczasowapomocjestmarnowana
irozkradanaprzezelityrządzące,akredytywydawanenazakupuzbrojenia.
Zpewnościąjeszczeprzezdługiczasbędzieistniećwglobalizującymsięświecie
wielkastrefazamieszkałaprzezsetkimilionówludziwykluczonychzprocesów
globalizacji—niedoświadczającychjejnegatywnychskutków,aleikorzyści,które
zdaniemAutoratejksiążkiprzeważają.Wydajesię,żerównieżdoglobalizacji
możnaodnieśćstwierdzenieJoanRobinson,że,,gorsząrzecząodbyciaeks-
ploatowanymprzezkapitalistówjestto,żeniejestsięprzeznicheksploatowa-
nym’’
18
.Nieuleganatomiastwątpliwości,żekorzyściglobalizacjinierozkładająsię
równomiernie.Najwięcejkorzyściodnosząkrajewysokorozwinięteorazte,które
byływstaniewykreowaćgłównychaktorówprocesówglobalizacji,tj.korporacje
transnarodowe.Jakwiadomo,przeważającaichliczbawywodzisięzeStanów
Zjednoczonychitopodichdyktandodokonująsięwświecieprzemianyokreślone
jakoglobalizacja.Czyjednakbędzietakzawsze?Historiapokazuje,żeliderzy
rozwojusięzmieniają,mocarstwapowstająiupadają,videZSRR.Stopniowo
wyłaniająsięnowepotęgigospodarcze,jaknp.Chiny,Indie,Brazylia.Niektórzy
przewidują,żezakilkadekadwłaśniepierwszyzwymienionychkrajówbędzie
największąpotęgągospodarcząświata.
Krytycyglobalizacjizwracająuwagę,żepowodujeonanietylkozwiększenie
różnicwdochodachpomiędzykrajami,aletakżewewnątrzkrajówpomiędzy
różnymigrupamizawodowymi,tj.przedewszystkimwykwalifikowanymiiniewy-
kwalifikowanymipracownikami.Twierdząoni,żewkrajachwysokorozwiniętych
wynikająonezprzenoszeniaprodukcjidokrajówrozwijającychsię.Wtensposób
spadazapotrzebowanienarobotnikówoniskichkwalifikacjach,rośniewśródnich
bezrobocie,obniżanesąichstawkipłacispadajądochody,podczasgdyrosnące
zapotrzebowanienawysokowykwalifikowanychpracowników,tj.inżynierów,
informatyków,projektantów,menedżerów,prawników,ekonomistów,naukowców
itp.,powodujewzrostichdochodów.Przeciwkotemuwysuwanyjestargument,że
bardziejotwartegospodarkirozwijająsięszybciej,cowpływanapoprawęwarun-
kówżyciawszystkichludziwdanymkraju.Ponadtospadekzapotrzebowaniana
