Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
I.ZproblemówjęzykowychNiemcówużywającychpolszczyzny
sięjęzykiemobcymuchodzizaDniegrzeczną”,gdyżjęzykowozachowujesię
niestosowniedosytuacji.Jesttospowodowaneniedostatecznąznajomością
systemujęzykaoraznormobyczajowych.
Schmidtprzeprowadziłaanalizęnamaterialejęzykowymzebranymza
pomocąwywiaduz50osobami,składającegosięzopisu147sytuacji,wktó-
rychwystąpiło15grzecznościowychfunkcjikomunikatywnych-powitania,
przedstawianiasię,życzeń,gratulacji,wyrazówwspółczucia,częstowania,
zaproszenia,deklaracjipomocy,przejścianaty,prośby,podziękowania,
przeproszenia,pożegnania,pozdrowienia,używaniaformadresatywnych-
orazichreplik.Autorkawzięłapoduwagętrzypodstawowetypykontaktu:
kontaktoficjalnynierównorzędnytrwały,kontaktoficjalnyrównorzędny
nietrwałyikontaktnieoficjalnyrównorzędnytrwały.Dokonałatakżeprze-
glądu35podręcznikówdonaukijęzykapolskiegojakoobcegopodwzględem
obecnościwnichzagadnieńgrzecznościjęzykowej.
ZanalizySchmidtwynika,żebadaneosobywykazałysięzróżnicowaną
kompetencjąkomunikacyjną,zależnąodtypukontaktuorazodtego,czybyła
towypowiedźinicjującaczyreplika.Najwięcejtrudnościsprawiałyinformato-
romaktygrzecznościowerealizowanewkontakcieoficjalnymnierównorzęd-
nym.Jesttospowodowanefaktem,żezasóbśrodkówjęzykowychskładających
sięnarepertuarkontaktuoficjalnegonierównorzędnegojestbardziejogra-
niczony.Mniejtrudnościsprawiałobadanymrealizowaniereplik,gdyżmają
oneznacznieprostsząbudowę.Badaniwykazywaliwiększąkompetencjęprzy
realizowaniufunkcjibezwzględnieobowiązujących(tj.powitania,podzięko-
wania,pożegnania),któreużywaneczęściejiztegopowoduwprowadza
sięjewcześnieipowszechniedopodręczników.Więcejwypowiedziniezgod-
nychznormąwystępowałonatomiastwaktachniebezwzględnieobowiązko-
wychinieobowiązkowych,tj.przejściunaty,pozdrowieniach,zaproszeniach,
prośbach,przedstawianiusię(komuśkogoś),gratulacjach,deklaracjach
pomocyiżyczeniach,ponieważonemniejszablonowe.Szczególnątrudność
sprawiająNiemcomformyadresatywne,zwłaszczasposóbichtworzenia.
Wśródrepliknajtrudniejszeokazałysięodmowy.
Zanalizypodręcznikówdonaukijęzykapolskiegojakoobcegowynika,
żewpraktycedydaktycznejzagadnieniegrzecznościtraktowanejestraczej
powierzchownie.
ZdaniemSchmidt,kompetencjakomunikacyjnabadanychosóbzostała
ukształtowanaprzezznajomośćetykietyinnychjęzyków,główniejęzyka
niemieckiego.Wpływetykietyjęzykaojczystegobyłwidocznytakżewśród
wypowiedziuznanychzapoprawnepodwzględemnormyjęzykowej.Nie-
zgodnośćzpolskąnormągrzecznościowąwyrażasięzatemnienapoziomie
formalnojęzykowym,leczpragmatycznym.Autorkapostulujewięckonieczność
uświadamianiauczącymsięróżnicpragmatycznychzachodzącychmiędzy
etykietąjęzykaojczystegoapolskąetykietąjęzykową.