Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
n
ARTYKUŁY
wtymregioniesieciliniikolejowych,którenastępniezostałybyprzedłużonena
terenAfganistanu—domiast,wktórychumieszczonobybrytyjskiegarnizony
wojskowe.
Takimprzyczółkiembrytyjskimmiałbyćpołożonynapołudniowym-wscho-
dziekrajuKandahar,któryprzezwielelatbyłprzedmiotemsporumiędzyAfga-
nistanemawładzamiIndiiBrytyjskich.PoczątkowoBrytyjczycystaralisię,by
władzęwKandaharzesprawowałposłusznyimwładca.Jednakżewobeckolej-
nychniepowodzeń,wroku1880ówczesnywicekrólIndii,RobertBulwer-Lyt-
ton,zasugerowałkoniecznośćoddzielenianastałeKandaharuodAfganistanu
iprzyłączeniategomiastawrazzprzyległymiterytoriamidoIndiiBrytyjskich
4
.
Jakwspomniano,sposobemnawzmocnieniebrytyjskiejpozycjiwtymregionie
miałobyćpodłączenietychrejonówdoindyjskiejsiecikolejowej.Pierwszapro-
pozycjabudowyliniikolejowychdoAfganistanuzostałazgłoszonajeszczewro-
ku1857przezSirWilliamaAndrew,prezesaspółkiScinde,PunjabandDelhi
Railway,jednakżepierwszedecyzjewtymzakresiezostałypodjętedopiero
dwadzieścialatpóŹniej
5
.Wroku1876zdecydowanoobudowiePaństwowejKo-
leiKandaharskiej(ang.KandaharStateRailway).Liniamiałaodchodzićodlinii
Karaczi-LahoreiprowadzićpoprzezSibiiQuettędoKandaharu.Podobniejak
większośćliniikolejowychnaterenieIndiiBrytyjskichmiałatobyćliniaszero-
kotorowa(1676mm)
6
.Naprzyspieszenietempapracwpłynąłwybuchwspo-
mnianejdrugiejwojnyafgańskiejwlistopadzie1878r.Wstyczniu1880r.kolej
dotarładomiastaSibi,jednakdalszepracezostaływstrzymane,nacozjednej
stronymiaławpływsytuacjapolitycznawregionie,azdrugiejstronyukształto-
wanieterenu.Pracekontynuowanodopierowroku1883,cobyłoreakcjąnado-
prowadzenieprzezRosjankoleidoturkmeńskiegomiastaMarypołożonegonie-
całe200kmnapółnocodafgańskiejgranicy
7
.Liczący145kmodcinek
prowadzizSibidoQuettyprzezPrzełęczBolańską,któracharakteryzujesię
znacznymiróżnicamiwysokościnadpoziomemmorza.Najwyższypunktlinii
znajdujesięnawysokości1790mn.p.m.,anajniższynawysokości
132mn.p.m.Łącznienatrasietejwybudowano17tuneli
8
.Wroku1887zakoń-
czonobudowęliniidoQuetty,awewrześniu1891r.otwartotrasędopołożonej
nagranicyzAfganistanemmiejscowościCzaman
9
.Natymostatnimodcinku
4
M.H.Kakar,PoliticalandDiplomaticHistoryofAfghanistan,1863-1901,BrillAcademicPubli-
shers,Boston2006,s.46.
5
P.E.Waters,Afghanistan:ARailwayHistory,PWA,Bromley2002,s.7.
6
ZgodniezpodziałemwprowadzonymprzezbrytyjskiegoinżynieraJohnaStephensonazaszero-
kośćnormalnąuważasiętoroszerokości1435mm;liniewęższenazywanesąwzwiązkuztym
„wąskotorowymi”,aszersze„szerokotorowymi”;B.Cywiński,Encyklopediakolejnictwa,Wy-
dawnictwoKomunikacjiiŁączności,Warszawa1969,s.37.
7
P.E.Waters,Afghanistan:ARailwayHistory,PWA,Bromley2002,s.7.
8
O.Mughal,RailwaysthroughBolanPass,http://pakistaniat.com/2006/08/23/railways-thro-
9
ugh-bolan-pass/
P.E.Waters,op.cit.,s.7.
