Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
LeCorbusier–EmileAillaud–RicardoBofill:trzyetapywhistorii…
39
wktórejprojektyprzedstawianebyłynajpierwwjęzykuformpla-
stycznych,mniejpodlegającmodelompolitycznymczyspołecznym
7
.
WpoczątkachXXw.,jakpowiedziano,nadaldominująwzakre-
siebudownictwamieszkaniowegokoncepcjepatronackielubzwiązane
zdziałalnościąfilantropijnąprywatnychfundatorów.
Przykłademmoże
byćkonkursideowyzorganizowanyw1904rokuprzezFundację
Rothschilda.Wedługnagrodzonegoplanu,proponującegobudynki
wielokondygnacyjnezmieszkaniamimożliwienajbardziejodizolo-
wanymiodsiebie,otwartymidziedzińcamiobsadzonymizielenią
orazzlicznymiudogodnieniamihigienicznymiisocjalnymi,zrealizo-
wanowParyżukilkazespołów(przedewszystkimprzyruedePrague,
stanowiącejprzedmiotopracowaniakonkursowego,jakrównieżprzy
ruedeBellevilleiruedeMarché-Popincourt)
8
.Tenkonkurs,zwany
konkursemnanLuwrmieszkańsocjalnych”,miałogromneznaczenie
takżezewzględunazainteresowanie,jakimcieszyłsięwśrodowisku
architektów(wziąłwnimudziałm.in.TonyGarnier).
W1913rokupowstałbardzocharakterystycznydlategorodzaju
budownictwazespółblokówwielorodzinnychprzyrueSaldawPa-
ryżu(1914–1917)
9
.ZespółzaprojektowanyprzezAuguste’aLabus-
sière’azłożonyjestzkilkubudynkówwzniesionychnaobszernej
działcewtechnologiibetonuzbrojonego,połączonychzewnętrznymi
klatkamischodowymizapewniającymiwłaściwąwentylacjębudyn-
ków.Inaczejniżwielepodobnychrealizacjiztegoczasuosiedlenie
mapraktyczniedodatkowejdekoracji,zachowujączatemwidoczną
konstrukcjęizapowiadającrozwiązaniamodernistyczne.Zlecenio-
dawcąbyławtymprzypadkuFondationGroupedesMaisonsOuvrières
(finansowanaprzezwdowępoznanymoszuścieJulesieLebaudy–
niejakowformieekspiacjizajegoniechlubneuczynki).
Państwowapolitykamieszkańsocjalnychdotyczyłaprzedewszyst-
kimdofinansowaniabudowy,skierowanabyłazatembardziejwstro-
nęinwestorówniżlokatorów.Jużw1894rokuuchwalonoustawę,
tzw.loiSiegfried,ustanawiającąmożliwośćkorzystaniazpaństwo-
wychkredytówprzywznoszeniuzespołówmieszkańsocjalnych.Sko-
rzystałozniejpowstałew1889rokuHBM–SociétéFrançaisedes
7
F
.Choay,L’urbanisme,utopiesetréalités.Uneanthologie,Seuil,Paris2001,
s.30–31.
8
Autoramisązwycięzcykonkursu:A.Rey,H.Provansal,G.Majou,A.Ventre
iL.Besnard.
9
Autoremzałożeniapowstałegow1913rokujestA.Labussière.Jednymzar-
chitektówzwiązanychzHBMbyłH.Sauvage(budynkiprzyruedesAmiraux
wParyżuz1922roku).
