Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
RozdziałI
3.OrganizacjesufrażystekwWielkiejBrytanii
Trudnoustalić,kiedyporazpierwszypolscyredaktorzyużyliokreśleniaDsu-
frażystka”38.Pochodzącyzjęzykaangielskiegoterminsufrageoznaczałpopro-
stuprawodogłosowaniaimiałcharakteruniwersalny.Możnadomniemywać,
żewodniesieniudoopisupostulatówkobietpojawiłsiępodkoniecXIXlubna
początkuXXwieku.Prawodoudziałuwwyborachjakopierwszeotrzymałyko-
bietywamerykańskimstanieWyomingw1869roku,wNowejZelandiinastą-
piłotow1893roku,anastępniewAustraliiw1902roku.DlaPolekszczególne
znaczenie,zewzględunakontekstnarodowyipewnepodobieństwowuzależ-
nieniuodRosji,mogłomiećprzyznanieprawwyborczychkobietomwFinlandii
w1906roku.RedakcjaDBluszczu”kilkarazywrokuzamieszczałasprawozdania
dotycząceróżnorodnychosiągnięćkobietnacałymświecie(naukowych,zawodo-
wych,społecznych),atakżerelacjonowaławydarzeniazwiązanezrównoupraw-
nieniempolitycznym(np.procentowyudziałFinekwparlamencie)39.Wpra-
siepublikowanoteżwzmiankiodążeniachwyzwoleńczychkobietwschodnich,
którebudziłyzainteresowaniezewzględunaróżnicereligijneikulturowe,co
wprowadzałododatkowoelementymodnegonapoczątkustuleciaorientalizmu.
Jednakżepodkoniecpierwszejdekadynowegowieku,wrazzintensyfikacjądo-
niesieńagencyjnych,hasłoDsufrażystki”przylgnęłodoAngielekipokrewnychim
przezmetodydziałaniaAmerykanek;współcześnieencyklopedierównieżzawę-
żająowągeograficznąprzynależność40.
KwestięgłosowaniakobietzaogniłwWielkiejBrytaniikonfliktdojrzewający
międzyliberalnymrządempremieraHerbertaAsquithaasufrażystkami,który
przybrałnasilewpołowie1909roku.JakpiszeJoyceMarlow,wczesnymlatem
tegorokuWomen’sSocialandPoliticalUnion(WSPU),radykalnaorganizacja
prowadzonaprzezEmmelinePankhurstorazjejcórkiChristabeliSylvię,uczyniła
zkampaniioprawawyborczedlakobietsprawęogólnonarodową41,dlategozain-
teresowanieakcjąopiniipublicznejwzrastałorównieżpozagranicamiimperium.
WpolskimczasopiśmiennictwieWSPUbyłonajbardziejcharakterystycznym
irozpoznawalnymzwiązkiemsufrażystek,niejednokrotnieutożsamianymprzez
redaktorówzcałymangielskimruchempolityczno-społecznym.
38
W1906r.DDziennikKijowski”,którydrukowałkorespondencjezLondynu,opisy-
wałangielskieDbojowniczki”iDpopleczniczkiruchukobiecegozaprawemwyborczym”,ale
nieużytoterminuDsufrażystka”.Kobietywparlamencieangielskim,DDziennikKijowski”1906,
nr69,s.4.
39
N.J.[NataliaJastrzębska],Kronikadziałalnościkobiecej,DBluszcz”1909,nr44,s.486.
40
Sufrażystki,InternetowaencyklopediaPWN,[na:]http://encyklopedia.pwn.pl/encyklo-
pedia/sufra%C5%BCystki.html[dostęp:20.01.2015];Sufrażystki,[w:]Wielkaencyklopedia
PWN,Warszawa2005,t.26,s.220;Sufrażystki,[w:]NowaencyklopediapowszechnaPWN,
t.6,red.nacz.B.Petrozolin-Skowrońska,Warszawa1996,s.8.
41
VotesforWomen.TeViargoBookofSufragettes,red.J.Marlow,Londyn2001,s.91.