Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Brońidyplomacja
Jednak,jaktwierdzibadającyannałyamerykańskiejpolitykizagranicznejRonald
Steel:„Poprzezanalizęspołecznychzwyczajówitradycji,któresąwłaściwewyłącznie
StanomZjednoczonym,możemyostateczniezrozumiećdlaczegopolitykazagraniczna
[tegokraju]jesttaka,anieinna”2.Rozpoczynamzatemtęksiążkęodnaszkicowania
kontekstukulturowego,omówieniastosunkuAmerykanówdomilitariówiroli,jakąsiła
odgrywawichnarodowychnarracjach,wprzekonaniu,żetenkontekststanowigłów-
neźródłoomawianychdalejkoncepcji,decyzji,regulacjiidługofalowychprocesów.
Przywiązaniedobronijestczęściąamerykańskiegoetosuwolnościowego,elementem
legendynieustraszonychzdobywcówZachodu,mężnychkowbojów,reprezentujących
duchategonarodu.TożsamośćAmerykanówzostałazbudowananaprzekonaniuoich
wyjątkowościimaterialnychdowodachnatęwyjątkowość.Kalejdoskopnarodowych
symboliewoluuje,alewiększośćznich–odStatuyWolnościpoDolinęKrzemową–ak-
centujeprymatipotęgęamerykańskiegosnu.Wyrazemtejpotęgijestm.in.amerykańska
przewagamilitarnanadświatem,ogromnyprzemysłzbrojeniowy,którywspółtworzy
symbolikęsiły,konkurencyjności,przewagi.Wtymkontekście,fragmentyzapisków
jednegozOjcówZałożycielizczasówwojnyoniepodległość,potwierdzające,żezasta-
nawiałsięonnadszerokimzastosowaniemłucznictwaprzezwojskakolonistów,brzmią
nieprawdopodobnie3.BenjaminFranklinopracowywałkoncepcjęwykorzystaniaarcha-
icznych,nawetwrealiachkońcaXVIIIwieku,narzędziprowadzeniawojny,obawiając
się,żewobecbrakuprzemysłuzbrojeniowego,kolonieniebędąmiałyinnegowyjścia.
„Zgadzamsięwpełni,żepowinniśmypomyślećodzidach,chciałbymteżwłączyćłuki
istrzały[…].Jedenczłowiekmożewypuścićczterystrzaływczasiepotrzebnymnaza-
ładowanieiwystrzeleniepojedynczegonaboju”,iconajważniejsze:„Łukiistrzałybędą
wszędziełatwiejdostępneniżmuszkietyiamunicja”4.Kolejnepokoleniaamerykańskich
strategówbardzokonsekwentniedbałyoto,abywkwestiiuzbrojenianiepodległeStany
Zjednoczonejużnigdyniemusiałyoglądaćsięwstecz.Tenepizodzczasówpocząt-
kówamerykańskiejrepublikigodzijednakwpowszechniepanująceprzekonanie,które
każewierzyć,żeosadnicyzkoloniiAmerykiPółnocnej,legendarnizdobywcyDzikiego
Zachodu,nieomalrodzilisięwyposażeniwrewolwer.Dziedzictwopogranicza,począt-
kówekspansjiamerykańskichosadnikówjestjednymznajbardziejnośnychwyobra-
żeńwamerykańskiejtożsamościnarodowejiwielubadaczywłaśniewtymmomencie
zdobywaniaAmerykisytuujemomentnarodzinkulturybroni.Oudzialemitupograni-
czawkształtowaniusięamerykańskiegoprzywiązaniadosiłypiszeMichaelBellesiles:
„Zbroniąwrękuiamunicjązapasemludziepograniczaopanowywalidzikośćzpotężną
doząwewnętrznegoprzekonania,żejakelokwentniewyraziłtoRichardSlotkin,«prze-
mocprzynosiodrodzenie».Ujmującsprawękrótko:zabójcamibyliśmyodzawsze”5.
WpotrzebęzagospodarowywaniaNowegoŚwiatabyływpisaneliczneniebezpie-
czeństwa,wśródktórychnapierwszyplanwysuwałasięperspektywanieuchronnejkon-
2
EyeingtheFearFactorinForeignPolicy,„PolicyandSociety”,24.07.2004,http://politicsandsociety.
usc.edu/2004/07/the-fear-factor.html(13.07.2009).
3
ListBenjaminaFranklinadoCharlesaLeedatowanyna11.02.1776,[w:]J.Bigelow,TheWorksof
BenjaminFranklin,12vols,J.P.Putnam’sSons,NewYork1904,s.111–112.
4
Ibidem.
5
M.A.Bellesiles,ArmingAmerica:TheOriginsofaNationalGunCulture,Knopf,NewYork2000,
s.5;nawiązaniedo:R.Slotkin,RegenerationthroughViolence:theMythologyoftheAmericanFrontier
1600–1860.
