Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
2.DziejeTwierdzyBrzeskiej1833-1922
twa.Składałsięwówczasztrzechczęści-zamku,umocnionegomiastanawy-
spieograniczonejprzezBugiobydwaramionawpływającegodoniegoMuchaw-
caorazosadynaprawymbrzeguprawegoramieniaMuchawca7.
Pozawarciuw1569rokuuniilubelskiejmiastojakoskładowączęśćRzeczy-
pospolitejprzemianowanonaBrześćLitewski8.W1596rokuBrześćbyłświad-
kiemzawarciauniibrzeskiej-połączeniaCerkwiprawosławnejiKościołarzym-
skokatolickiego.Synododbywałsięwtutejszymsoborześw.Mikołaja.Czasy
ówczesnegorozkwitupaństwabyłyteżpomyślnedlamiasta.Wyspaiterenyprzy-
ległenadramionamiMuchawcabyłygęstozabudowane.Próczwieludomów
mieszczanprzybrukowanychulicachwyróżniałsięratusznarynku,klasztoriko-
legiumjezuitów,klasztoryiświątyniebazylianów,bernardynówibrygidek,świą-
tyniaunickaiżydowska.
CiężkiedlamiastaczasyprzyszływpołowieXVIIwieku.Najpierww1648
rokuBrześćzostałzdobytyisplądrowanyprzezwojskaBohdanaChmielnic-
kiego,zkoleioblegałygowojskarosyjskie,anastępniew1657zdobyływojska
szwedzkieisiedmiogrodzkie.Miastoudałosięodbić,aleniebawemzajęłygowoj-
skamoskiewskie(1660-1661).Wrezultaciezniszczeniabyłytakduże,wymaga-
łytakdużychnakładównaodbudowę,żemiastozostałonaczterylatazwolnio-
neodwszelkichpodatków.PokilkudziesięciuwmiarępokojowychlatachBrześć
znalazłsięwzasięgudziałańwojnypółnocnej-byłnadaldlawielułakomym
kąskiem.Dwunastoletniaokupacjamiastaprzezwojskaszwedzkienapoczątku
XVIIIwiekuspowodowałajegoupadek.Wyniszczonabyławówczastakżecała
Rzeczypospolitaidlategoniemogłaprzyjśćmuzpomocą9.
WkońcuXVIIIwiekunastąpiłaradykalnazmianasytuacjiBrześcia.Wybuch
w1794rokupowstanianapozostałymjeszczeterytoriumpaństwapodrugim
rozbiorzeRzeczypospolitejspowodowałdalszezniszczenia.Miastozostałozdo-
byteprzezrosyjskiewojskapoddowództwemA.Suworowa.Pokolejnym,trzecim
rozbiorzepozostałojużwgranicachImperiumrosyjskiego.Jegoloszostałprzesą-
dzonynawieledziesięcioleci.Stałosięjakniegdyśmiastemprzygranicznym.Były
todlamiastairegionuciężkieczasy-konfiskowaneziemieuczestnikówpowsta-
niabyłyrozdawanezwycięzcom,trudnedniprzeżywałaCerkiewunicka,doktó-
rejnależałowówczasokoło70%mieszkańców10.
KolejnyrazBrześćstałsięarenądziałańwojennychzasprawąNapoleona.
W1809rokuzmieniłsięzabużański,zachodnisąsiadBrześciaiRosji-byłonim
7В.В.Бешанo;,Брестскаякреn0сть,с.9-11;А.М.Су;oрo;,Брест,c.9-10;Janicki,Twier-
dzaBrześćLitewski.WyspamiędzyramionamiMuchawcaodXIXwiekubędzienosiłanazwęWy-
spaCentralna.
8W1921rokuBrześćLitewskiprzemianowanonaBrześćnadBugiem(Brześćn/B).Nazwata
obowiązywałado1939roku.ObecniebrzmiBrześć(Брэст).
9В.В.Бешанo;,Брестскаякреn0сть,с.7-9;А.М.Су;oрo;,Брест,c.10-11;Janicki,Twier-
dzaBrześćLitewski.
10В.В.Бешанo;,Брестскаякреn0сть,с.11-12;А.М.Су;oрo;,Брест,c.10-11.
