Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
G.Haczewski,J.Kukulak,K.Bąk,BudowageologicznairzeźbaBieszczadzkiegoParkuNarodowego,
Kraków2007,ISBN978–83–7271–427–5,©byWNUniwersytetuPedagogicznego2007
JednazosobliwościgeologicznychBieszczadówmaswojeźródło
wniedawnejhistorii.Akcja„Wisła”–wysiedleniecałejniemalludności–
przekształciłanagleobszargęstozaludnionyiintensywniewykorzysty-
wanyrolniczowbezludzieominimalnymwpływiegospodarkiczłowie-
kanaprocesynaturalne.Procesygromadzeniaosadówierozjidopro-
wadziłydowyjątkowejwKarpatachsytuacji–śladygospodarkiczłowie-
kazostatnichkilkusetlatodczytujemymetodamigeologicznymi,zzapi-
suutrwalonegowosadachiodsłanianegoprzeznasilonąwspółcześnie
erozjęrzeczną.
ChoćwielejestopracowańpoświęconychflorzeifaunieBieszczadów,
odspecjalistycznychmonografiipopopularnefoldery,trudnoznaleźćpo-
pularnepublikacjeobudowiegeologicznejirzeźbieBieszczadów.Prze-
wodnikgeologicznypoWschodnichKarpatachFliszowych(Gucikiin.
1973)jestjużbiałymkrukiem.ŻadenzkilkunastutomówMonografii
Bieszczadzkichniejestpoświęconybudowiegeologicznejanirzeźbie.
Tylkonielicznetekstywniskonakładowychwydawnictwachkrajoznaw-
czych(np.Krukar2000),pomagajączytelnikowirozpoznaćwkrajobrazie
charakterystycznezjawiskageologiczneigeomorfologiczne.
BadaniageologicznewBieszczadachzaczęłysięwdrugiejpołowie
XIXwieku,wzwiązkuzposzukiwaniemropynaftowejisporządzaniem
AtlasuGeologicznegoGalicji(patrzŚlączka1998).Podstawowejednost-
kigeologicznezostałyrozpoznanewlatachmiędzywojennych(Opolski
1926,1933,1935).Badaniebogatychwskamieniałościskałegzotycz-
nychbyłocelemekspedycjiorganizowanychwewczesnychlatachpowo-
jennychprzezS.Krajewskiego(1952,1955).Uczestniktychekspedycji,
A.Ślączka(1961)wyjaśnił,żeegzotykiznalazłysięwswymobecnym
położeniuwwynikuosuwiskpodmorskich.Tensamautor,atakżejego
koledzyzInstytutuGeologicznego(IG)wykonalipionierskieszczegółowe
badanianawybranychniewielkichobszarach.Wlatach60.XXwieku
AdamTokarskizAGHzachęciłdoszczegółowychprackartograficznych
kilkunastumagistrantów.Pracete,zmierzającedoodkryciazłóżropy
naftowejigazuziemnego,rozwijałykoncepcjębudowygeologicznej
(Kuśmierek,Tokarski1965;Kuśmierek1979)odmiennąodprzyjmowa-
nejprzezgeologówzIG.Wynikiemtychbadańbyłygłębokiewiercenia
InstytutuGeologicznego(wZatwarnicy,SuchychRzekachiWetlinie),
któredostarczyłynowychdanychizaowocowałyodkryciemzłóżropy
(Zatwarnica)igazu(Wetlina).Pierwsząszczegółowąmapęgeologiczną
większegoobszaruwykonałwBieszczadachA.K.Tokarski.Wtychsa-
mychlatachjedenzautorówtejksiążkiprzeprowadziłrozpoznawcze
kartowaniewdolinachWołosategoiMucznegoorazkrótkiegoodcin-
6
