Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Dżinywruinach,czylikilkasłówtytułemwstępu
wmiękkichskałachpodłożalubtworzącczasamibardziej,czasamimniejsche-
matycznerytynaskalne.Dlaniektórychbudowleobronnetomiejscaświęte.
Mieszkańcyprzychodzątamsięmodlić,prosićopomocisiłęwcodziennych
zmaganiach.Ślademtakiejaktywnościmogąbyćodczyszczonefragmenty
dziedzińcawewnątrzfortyfkacji,gdziewiernimodląsię,klęcząc.Możnatak-
żenatrafćnaniewielkiekamienneinstalacjeipomieszczeniawykorzystywa-
newrytuałachprzezprzybywającychwtakiemiejscepielgrzymów.
Budowleobronnemająwieleoblicz,mogąbyćinterpretowanewrozmaity
sposób.Narosłowokółnichmnóstwohistorii,legendiopowieści,przezcozy-
skałyróżnorodneznaczenia,acozatymidzie,były-iwniektórychwypadkach
nadalsą-wielostronniewykorzystywane.Razwzniesione,zaczynałyfunkcjo-
nować,flżyćwłasnymżyciem”istawałysięczęściąkrajobrazu,którykażdy
mieszkaniecmógłinterpretowaćwswójosobistysposób.Byłyopuszczaneiza-
siedlaneponownie.Czasamicisamiosadnicywracalipozakończeniuwojny
lubbitwy.Częstojednakprzerwaosadnicza,czylihiatus,mogłatrwaćowie-
ledłużej,przezlata,anawetwieki.Nowimieszkańcymoglibyćpotomkami
budowniczychfortyfkacjilubludnością,którawcześniejniemiałastyczności
zdanymobszarem.Niemniejwszyscynadawalitymmiejscomznaczenia.
Współcześniesporejczęściosób,równieżzkręgubadaczy,fortyfkacje
kojarząsiętylkozdziałaniamiwojskowymi.WPolsceiEuropiewynikato
zcharakterunowożytnegobudownictwaobronnego,którewwieluprzy-
padkachmiałocharakterstrictewojskowy.Fortyfkacjebyływznoszone
przezarchitektówsłużącychwarmii,zajmowaneprzezoddziaływojskowe,
acywileczęstoniemielidonichwstępu.
WNubiiwyglądałotoniecoinaczej.Obronnośćbyławażnymelementem
tychzałożeń,aleniejedynym.Wokółfortyfkacjitoczyłosiężycie:ludzie
mieszkali,przychodziliiodchodzili,podejmowalicodzienneaktywności.Po-
bliskieterenywykorzystywanonaprzykładwrolnictwie.Handelkwitł,gdyż
wielebudowliobronnychbyłoumiejscowionychnaszlakachtransportowych.
Zdrugiejstronydecyzjaopostawieniumurówobronnychwiązałasięzwła-
dzą,chęciąjejutrzymania,zdobycialubzademonstrowania-monumentalne
fortyfkacje,takiejakmuryStarejDongoli,stolicykrólestwaMakurii,sąnato
najlepszymprzykładem.Ludzieżyliiumierali,dlategoczęstowokółbudowli
obronnychmożnaznaleźćwiększelubmniejszecmentarzyska.
Wmojejopiniistudianadbudownictwemobronnymmogąbyćpunktem
wyjściadozrozumieniawieluaspektówegzystencjiludzizamieszkujących
