Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Rozdział10Rewitalizacjawkontekściekoncepcjizrównoważonegorozwoju
wójspołeczeństw–sprawiedliwośćspołecznajestjednymzelementów,filarów,
tejkoncepcji.Wzwiązkuztymnależypołożyćwiększynacisknazmianyjako-
ścioweniżilościowe[wyrażającesięciągłymwzrostemgospodarczym(ibid.),
napotykającymograniczeniazasobowe],awdefiniowaniukoncepcjinależałoby
położyćnaciskraczejnazrównoważone„utrzymanieżycia”(livelihoods)niżna
„rozwój”(development),którywywołujenajwięcejnieporozumień(Daly1993).
KoncepcjazawartawraporcieBruntlandbyłapoprzedzonadebatąwy-
wołanąpublikacjąraportuKlubuRzymskiegopt.LimitstoGrowth,dotyczą-
cąlicznychgranicwzrostuwdotychczasowejformieekspansywnegorozwoju
(Meadowsiin.1972).Autorzyraportuwskazywali,żeuboczne,niezamierzone
skutki–skądinądkorzystnegodlaludzkości–postępunaukiitechnikizagrażają
nietylkośrodowisku,aleispołeczeństwom,prowadzącdopogorszeniajako-
ściżyciaorazrosnącychdysproporcjimiędzykrajamirozwiniętymi,bogatymi
aubogimi.Badającgranicewzrostu,autorzyraportuuwzględnilipięćgłównych
jegoczynnikóworazichwzajemnepowiązania(Meadowsiin.1973):
O
przyrostludności,
O
produkcjażywności,
O
uprzemysłowienie,
O
wyczerpywaniesięzasobównaturalnych,
O
zanieczyszczenieśrodowiska.
Wceluzbadaniazależnościmiędzytymiczynnikamiizachodzącychmiędzy
nimizmianwykorzystanometodędynamikisystemów,abyuzyskaćmatema-
tycznyzapisułatwiającyzrozumienietrendówzmian,ichpowiązańimożliwych
następstw,szczególniewkontekściezmianmającychcharakterwzrostuwykład-
niczego.Głównewnioskizbadańwskazywały,żekontynuacjadotychczasowych
trendówwzakresiezaludnienia,uprzemysłowienia,zanieczyszczeniaśrodowi-
ska,produkcjiżywnościiwykorzystywaniazasobównaturalnychdoprowadzido
osiągnięciagranicwzrostuorazgwałtownegospadkuludnościiprodukcji.Moż-
nategouniknąćjedynieprzezokreślenie„warunkówekologicznejiekonomicz-
nejstabilizacji”,takabyzaspokajaćpotrzebymaterialnekażdegoczłowieka,nie
rezygnujączewzrostugospodarczegoidbaniaozasobynaturalne(ibid.).
Najważniejszewkoncepcjirozwojuzrównoważonegosąpojęcia„granice
wzrostu”(limitstogrowth)oraz„trzyfilary”(triplebottomline)rozwojuzrów-
noważonego.Granicewzrostusąwyznaczaneprzezmożliwościtechnologiczne
iorganizacjispołeczeństwwwykorzystaniuzasobówśrodowiskanaturalnego
orazzdolnościbiosferydoabsorpcjiefektów(negatywnych)działalnościczło-
wieka(ibid).Pojęcietriplebottomlinedotyczykoniecznościuwzględniania
wewszystkichdecyzjachidziałaniachdotyczącychrozwojuzrównoważonego
aspektówspołecznych(kulturowych,instytucjonalnych),ekonomicznych(roz-
wojugospodarczego)iekologicznych(oddziaływanianaśrodowisko)równo-
