Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Ciężarkrytykiilekkośćnadziei
tendencjąaktualnychspojrzeńnahistorię,wtymprzypadkuruchu
młodzieżowego,jestzałożenie,żejegoczynyimyślibyłycałkowi-
ciewtórnewobeckierowniczychsiłpolitycznych,wtymprzypadku
PZPR.ZMP
,którymiałbyćzawszepomocnikiempartii,stawałsię
w1956rokujejkłopotliwymkrytykiem.Tobyłtenfermentgłówny,
któryburzyłpoprzedni,monolitycznyukładiwyłaniałsamodzielne
siłypolityczne.Godnymuwagiwydarzeniemstałosięstarciekie-
rownictwaZMPzkierownictwempartyjno-państwowymwkwestii
ingerencjicenzurywtekstWiktoraWoroszylskiego.Działaczemło-
dzieżyzetknęlisięzproblememwolnościsłowa,jejograniczenienie
byłodotądpublicznienegowane.Takiestarciapolitycznenieprze-
mijałybezskutków.Zostawiałyimpulsdomyśleniaofundamental-
nychsprawachustrojowych.Stanowiłyszkołędemokracji.
Buntprzeciwkosobie
Kryzysowyrozwójwydarzeńpaździernikowych,potencjalniena-
ładowanychkatastrofalnymiskutkami,czegoprzykłademstałsię
Budapeszt,zostałrozwiązanypolityczniewrazzpowrotemdowła-
dzyWładysławaGomułki.Dlanaroducenategorozwiązaniabyła
możliwienajmniejsza.WtedytylkoGomułkamógłodesłaćChrusz-
czowazWarszawydoMoskwy,bezudziałuradzieckichczołgów.
Tobyłajeszczepolitykacywilna,anieakcjawojskowa.Zwłasnej
pamięciwiem,żeśrodowiskamłodzieżowe,azatemszczególnie
ZMP-owskieistudenckie,podlegałyówczesnymemocjompolitycz-
nymnajwyższegorzędu.Ostatnimtegoprzejawembyłpostulatkie-
rownictwaZMPpodadresemkierownictwaPZPR,abyPolskapotę-
piłanaforumONZradzieckąinterwencjęnaWęgrzech.
Gomułkaosobiściezaangażowałsięwgwałtownąkrytykęsta-
nowiskaZMP
.JeśliktośtroszczysięoBudapeszt,niechnajpierw
pomyślioWarszawietakmożnastreścićargumentywytoczone
wgmachuKC,gdzierozegrałsięostatniaktdramatuZMP
.Zwycię-
żyłapolityka,anieodruchmoralny.Aletenodruchmaznaczenie
dlaocenyfinałuorganizacji,którabyłapomocnikiempartiiprzez
blisko10lat.Towydarzenie,zpunktuwidzeniadniaobecnego,wy-
dajemisięnatyleważne,żedodatkowoposłużęsięodpowiednimi
cytatami.