Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
9
-
XIV-wiecznetłumaczeniedziełaSymeonaLogotety
18
.Należyjednak
podkreślić,żeżadnazwymienionychwyżejwersjisłowiańskichniejest
całościowa-każdaznichstanowiraczejswegorodzajukompilacyjny
skrót.Zebrawszyzachowanydoczasówobecnychmateriał(wszystkie
odpisycerkiewnosłowiańskichprzekładówdziełaJanaZonarasa)można
zrekonstruowaćpełentekstjedyniesześciupierwszychksiągkroniki
19
.
Niezwykleważną,zpunktuwidzeniabadańnadwizerunkiemmiesz-
kanekBliskiegoWschoduwliteraturzecerkiewnosłowiańskiej,grupętek-
stówstanowiąutworyocharakterzepolemicznym,skierowaneprzeciwko
poglądomreligijnymwyznawcówislamu20.Najistotniejszymdlauformo-
waniasięstereotypowegoobrazumuzułmanówwśredniowiecznejkul-
turzebizantyńsko-słowiańskiejbyłzpewnościąostatni,spisanypo743r.
rozdziałtraktatuOherezjachautorstwaJanazDamaszku(ok.676-749),
autoraświetniezaznajomionegozkulturąarabskąiprzekazemkoranicz-
nym.Najstarszystaro-cerkiewno-słowiańskiprzekładtegoutworupowstał
napoczątkuXw.,zarządówSymeonaIWielkiego(893-927),wBułgarii.
Dziełodamasceńczykazostałowówczasprzetłumaczonezgrekijako
integralnaczęśćtrzeciejredakcjiNomokanonuczternasturozdziałów
(Syntagmy),powstałejnaprzełomieVIIIiIXw.wKonstantynopolu.
NaRuśodpisytegozabytkuzostałyprzewiezionezBałkanówwlatach
czterdziestychXIw.Najstarszą,zachowanądonaszychdnikopią
jesttzw.KormczaEfrema(ЕфремовскаяКормчая-ГИМ,Син.227,
fol.249-275)),datowananapoczątekXIIw.
21
18В.И.Срезневский,СимеонаМетафрастаиЛогофета…,s.144-186.
19
А.Г.Бондач,ИоаннЗонара,[in:]Православнаяэнциклопедия,vol.XXIV,
Москва2010,s.254;Z.A.Brzozowska,M.J.Leszka,T.Wolińska,Muham-
mad…,s.246-252.
20
Wszystkietraktatyantymuzułmańskie(bizantyńskieizachodnioeuropejskie),
którezostałyprzetłumaczonenajęzykcerkiewnosłowiańskiistałysięznanenaRusi
przedpołowąXVIstulecia,omawiamwewspomnianejjużwyżejmonografiiMuham-
madandtheOriginofIslamintheByzantine-SlavicLiteraryContext.ABibliographical
History.Zamieszczonetuinformacjeźródłoznawczestanowiąskrótrozważań,które
zostałyopublikowanewprzywołanejksiążcewwersjiangielskiej.
21
H.Mikla
s,ZurkirchenslavischenÜberlieferungderHäresiengeschichtedesJohannes
vonDamaskus,[in:]FestschriftfurLindaSadnikzum70.Geburtstag,ed.E.Weiher,