Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OczymprzypominałaświątyniaCharyt?
Przytoczonywywódopierasięnadwóchaksjologicznychprze-
słankach,którewartouwydatnić.Popierwszezakładaon,żewszel-
kiezewnętrznedobraposiadaneprzezczłowiekaiskładającesię
najegopomyślność(gὐgtηρί!)niesącennesamewsobie,lecztylko
zewzględunato,żeumożliwiającośinnego:najpierwwięcsamo
życie,alenastępniejednąztychrzeczy,którestanowiąowarto-
ściżycia–tosamoistnedobro,jakimdlaczłowiekajestwyświadcza-
nieprzysługdrugim,czyliczynieniedobrainnymludziom(gὐgργgσί!).
DrugąpodstawąprzedstawionegoargumentuArystotelesajest
natomiasttezaościsłymzwiązku,jakizachodzipomiędzywypły-
wającązżyczliwegonastawieniaczynnościąświadczeniadobra
(czylitakzwanejdobroczynności)orazprzyjaźnią:chociażbowiem
taczynnażyczliwośćmożebyćokazywanatakże„innymdrugim”,
tojednakprzedewszystkimiwsposóbnajchwalebniejszy(μάλiσt!
κ!ὶἐπ!ivgtωtάtη)praktykujesięjąwobecprzyjaciół.
Czyjednakobowiązkiem,októrymAteńczykommiałyprzy-
pominaćCharyty,jestwedługArystotelesaobowiązekczynnej
życzliwości?Gdybytakbyło,możnabysiędziwić,żeprzywołuje
onteboginiewswojejVksiędze,poświęconejgłówniesprawied-
liwości.Choćbowiemrównieżcnotasprawiedliwości–lubnawet
zwłaszczaona–dyktujeszczególnegotypuobowiązkiiziszcza
sięwichspełnianiu,toprzecieżteobowiązkisprawiedliwości
uważasięzwyklezanietylkowistocieodmienne,alepojęciowo
odległeodobowiązkówczynnejżyczliwości.
Istniejejednakjeszczeinnyrodzajobowiązków,wwypadku
którychówkonceptualnydystans,oddzielającyjeodobowiąz-
kówsprawiedliwości,niejestjużtakduży,anieraznawetskraca
sięnatyle,żetedwarodzajezdająsięzsobąpokrywać.Irów-
Jezusnietwierdzinicinnego.Arystotelesmówiwszelakooprzyjaźni
ludzkiej,któramożerozciągaćsiętylkonaniewielkąliczbęprzyjaciół
(IX,10);Jezusnatomiastobjawiainnąprzyjaźń,przyjaźńboską,która
obejmujewszystkichludzi,wtymnawetiwrogów.Nowośćjegoprzyka-
zanianiepoleganatym,żemówiono:„czyńciedobrotym,którychnie
kochacie”,lecznatym,żegłosi:„kochajcie(boskąmiłością)tych,których
niekochacie(miłościąludzką),iwtensposóbrównieżiimwyświadczaj-
ciedobrozmiłości”[tłum.W.G.].Por.jednakTomaszzAkwinu,STII–II
q.27,a.7:Utrumsitmagismeritoriumdiligereinimicumquamamicum.
~39~
