Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Atom
13
1.5.Izotopyipromieniotwórczość
Izotopytoatomytegosamegopierwiastkachemicznego,którepo-
siadająjednakowąliczbęatomowąZ,natomiastróżniąsięliczbą
masowąA.Atomyposzczególnychizotopównazywanesą
nuklida-
mi
.Każdyizotopjestnuklidem,aleniekażdynuklidjestizotopem,
ponieważniektórenuklidynieposiadająodmianizotopowych.
Nu-
klid
toatomookreślonejliczbieprotonówineutronówwjądrze
atomowym.Większośćpierwiastkówchemicznychtomieszaniny
różnychnuklidów,któremająstałyskładprocentowy.Chlorjest
mieszaninądwóchnuklidów:
35
17
Clozawartości75,78%i
17
37
Cloza-
wartości24,22%.Wodórposiadatrzyizotopy:prot,deuteritryt.
Izotopydanegopierwiastkamajątakiesamelubpodobnewłaści-
wościchemiczne,natomiastróżniąsięwłaściwościamifizycznymi.
Promieniotwórczość
Promieniotwórczośćtozjawiskosamorzutnegorozpadujądrapo-
łączonezemisjąpromieniowania.Emitowanemogąbyćcząstki
α(jądraatomuhelu),β(elektron,pozytonlubneutrino)alboγ
(foton).Porozpadziejądroprzechodzidoniższegostanuenerge-
tycznegolubzmieniasięwjądroinnegoizotopulubpierwiastka.
Naturalneprzemianypromieniotwórcze
Przemiana
αtorozpadjądranamniejszeorazjądrohelu.Licz-
baatomowa(Z)zmniejszasięo2,natomiastliczbamasowa(A)
zmniejszasięo4:
A
Z
Xą
4
2
He+
A
Z
-
-
2
4
Y
naprzykład
226
88
Raą
2
4
He+
222
86
Rn
Przemiana
β
–
torozpad,któryzachodzi,gdyjądroatomoweposiadawięcejneutronówniż
protonów.Dochodziwówczasdoprzemianyneutronuwprotoniwypromieniowaniaelektro-
nuorazneutrinoν(dlaktóregoA=Z=0,boneutrinoniejestnukleoneminiemaładunku).
Liczbaatomowa(Z)zwiększasięo1,natomiastliczbamasowa(A)pozostajebezzmian:
A
Z
Xą
-1
0
e+
Z
+
A
1
Y+ν
naprzykład
14
6
Cą
-1
0
e+
14
7
N+ν
WWW.CEL-MATURA.PL
