Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pierwszeobserwacje
23
obiektamizamkniętymizewszystkichstron,ludziwpuszczasięiwypuszcza
tylkowzwiązkuznadejściemlubodjazdempociągu,pozatymczekająna
zewnątrz.Przeddworcamikolejowymiprzetomożnaobejrzećnadermalow-
niczeicharakterystyczneobrazki:ludzieobładowanidoniemożliwościwor-
kami,bagażami,koszami,torbamiubranibylejaksiedząistojąwkolejce,
drzemiąułożeninaswoichbagażachczynarozłożonymnabetoniekartonie
cierpliwieczekającnaotwarciebramy,kiedytopoderwaniostrymgłosem
komunikatutruchtembędąbieglidoswojegopociągu.Wogólewielokrotnie
odnosiłemwrażenie,żeHrewolucjakulturalna”wieluludziomprzetrąciłakrę-
gosłup,odebrałaimchęćwalkiolepszylos.Alemożetobłędnemniemanie,
byćmożewtejpowolności,wtejswoistejniezależnościwewnętrznej,którana
zewnątrzsprawianiekiedywrażenieospałościkryjesięjakaśmocwewnętrzna,
nienaruszalnaopoka,wynikającazprzeświadczenia,żewszystkowkońcusię
kończy,anatura,ziemiainiebotrwająitrwaćbędąwiecznie.Terazbudząsię
nowesiły.Doprzodurwąmłodzi,którzyrewolucjiniepamiętająalboteżnie
odczulinasobiejejskutków.Stanęliwzawodyrównieżprywatniproducenci,
kupcy,rzemieślnicy,chłopi,którymzależynatym,abyzarobićidorobićsię.
WzwiązkuztymChinystająsięzdnianadzieńkrajemcorazbardziejzaska-
kującychicorazgłębszychkontrastów.Iprawdopodobniebędziewszystkoszło
wtymkierunku.Godząsięnatoichybaniktjakiejśfałszywiepojętejrówności
niepragnie.Bezżaluopowiadałmimójprzewodnik,żeprofesoruniwersy-
tetuzarabiaok.160juanów,docentok.120,ainni–podobniejakwiększość
ludziwkraju–około100juanów.Alesątacy,cozarabiają400iwięcej,nie-
kiedykwotyteidąnawetwtysiące–właśnieproducenci,rzemieślnicyróżnej
maści,kupcy,restauratorzy.SpecjaliścizagranicznizatrudnianisąwChinach
naspecjalnychwarunkachiwtedyotrzymująpensjęporównywalnądotej,
którąotrzymująnabogatymZachodzie,specjalnymbonusemjestdotknięcie
egzotykiWschodu.Niedotyczyto,niestety,uniwersytetów,tylkoprzemysłu.
Tadziedzina,podobniejakunas,uważanajestzanieprodukcyjnąimusizado-
wolićsięochłapkami.TrwałakuratXIIIZjazdpartii,oglądałemsprawozdania
zkonferencjiprasowychwwykonaniuwicepremieraiinnychludziwysokiego
partyjno-gospodarczegoszczebla.Zgatunkupytaństawianychpoangielsku
(bonieodpowiedzi,tych,niestety,nierozumiałem)widaćbyło,oczymsię
mówiicojestterazdlaChinnajważniejsze.Mówiącogólnie–przyspieszenie
gospodarcze,rozwój,otwarcieChinnawielkiświat,naimportmyślitechnicz-
nej,któramaprzeobrazićtenwielkikraj.Jednocześniedlaludzizdużymipie-
niędzmiiotwartągłowądointeresówstworzonezostaływdużychośrodkach
specjalnesklepy,gdziemożnakupićpraktyczniewszystkoitownajlepszych
gatunkach,łączniezestarąceramiką,którąnawetwolnowywozićzkraju.Za
