Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Władza
T
niebyłakwestiąoczywistą.DlaEuropejczykawydajesięonastosunkowopro-
ezmieniającesiędynastie,panująceniekiedybardzodługo,przedzie-
lanejednakwcaleniekrótkimiokresamiwalkbratobójczych,wojen
domowychinajazdów,wskazujądowodnie,żesprawasukcesjitronu
sta,gdyżnaogółpaństwaeuropejskiestosowałynaturalnytrybprzekazywania
władzy,toznaczyzojcanasynawobrębierodzinypanującej,zrzadkatylko
tronprzechodziłnajakiegośprzedstawicielaliniibocznejlubzgołanowej
(wPolscewdrodzetzw.wolnejelekcji).WkażdymrazieEuropamiałakilka
rodówpanujących,rodówkrólewskichlubcesarskich,którekojarzyłysięmię-
dzysobą,codoprowadziłowpewnymokresiedotego,żewłaściwiewszystkie
dworyeuropejskiebyłyzesobąskuzynowane.PrzykładRosji,Niemiec,Austrii,
Francji,Anglii,Hiszpanii,Włochpokazuje,żekolejniwładcywywodzilisię
zarystokratycznychrodzinpanującychiobejmowaliwładzępozmarłym(cza-
semwtajemniczychokolicznościach,jaktosiędziałozcaramirosyjskimi)
ojcuczystryju.RównieżhistoriaPolskiznaprzecieżdwiezasadniczedynastie:
PiastówiJagiellonów,wobrębiektórychwładzabyładziedziczona.Potem
zaś,pobezpotomnejśmierciZygmuntaIIAugusta,królowiewybieranibyli
wdrodzeelekcji.Wkażdymraziezachowywanybyłzawszejedenzdwóch
systemów:albodziedziczenie,albowyborykrólaspośródkilkukandydatów
przedstawianychszlachcieisenatoromdowyboru.
HistoriaChinnieznawłaściwietegosystemu.Istniejąrzeczjasnaprzy-
padki,żewładzabyłaprzekazywanaprzezumierającegocesarzajegosynowi,
alenaogółnieodbywałosiętowtakinaturalnyibezbolesnysposób,jaki
znamyzEuropy.Cootymdecydowało?Przedewszystkimwpływnatomiały
obyczajeerotycznecesarzy,którzyopróczlegalnejżonymiewalipokilkakon-
kubin(mieliprawodosiedemdziesięciu),którychdziecimiałytakiesamo
prawodosukcesjitronu,cosynzrodzonyprzezprawowitążonę,owszyst-
kimdecydowaławolaojca.Częstosięzdarzało,żewłaśnieimpóźniejsza
imłodszakonkubina,tymbardziejbyłabliskasercucesarza,atymsamym
mogławywieraćniebagatelnywpływnajegodecyzjedotycząceustanowienia
