Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WKrakowieoperacjeusunięciawłókniaków,tłuszczaków,szczelinwargi,usu-
waniaciałobcychzcewkimoczowej,zuchazewnętrznegowykonywałpediatra,
kierownikKlinikiPediatrycznejUniwersytetuJagiellońskiego–LeonJakubowski.
Dooperacjibrzusznychwzywałjednakzawodowychchirurgów.Itakordynatorem
oddziałuchirurgiidzieciwszpitaluśw.Ludwikazostałwlatach1885–1886Jan
Mikulicz-Radecki.JednymzjegonastępcówbyłHilarySchramm,któryprzeniósł
siędoLwowa,gdziew1901r.wydałksiążkęzatytułowaną:nChorobychirurgiczne
wiekudziecięcego”.Większośćrozdziałówdotyczyłazmianchorobowychwukła-
dziekostno-stawowym.Rozległydziałpoświęconybyłgruźlicykostnej(2,7).Hi-
larySchrammzmarłw1940r.Jegonastępca,prof.WładysławDobrzaniecki,został
zamordowanyw1941r.,pozajęciuLwowaprzezNiemców.
Wośrodkukrakowskimprzeprowadzanooperacjewgłobieniajelit,kręczuszyi,
uzupełnieniamoczowodów,odbarczanianadciśnieniaśródczaszkowegoprzyużyciu
złotychrurekMikuliczaiprzyrząduopracowanegoprzezJakubowskiegoiSlapędo
połączeńkomorowo-podpajęczynówkowych.Od1896r.ordynatorembyłAleksan-
derBossowski,wykonującyoperacjenaprawczerękiudzieci,cewkimoczowej,
bliznoparzeniowych,przepuklinmózgowychioponowo-rdzeniowych,anawetol-
brzymiegojelitawchorobieHirschsprunga.W1903r.prymariuszemoddziału
zostałMaksymilianRutkowski,autorzastępczegopęcherzamoczowegozjelita
cienkiego.Wprowadziłonteżwytwarzaniezastępczeprzełyku,porozległychopa-
rzeniachchemicznych,zkrzywiznywiększejżołądka.Wgruźlicystosowałtorako-
plastykę.
Przełomoweodkryciawdziedzinieaseptyki,ulepszaniemetodznieczulania
sprzyjałyrozwojowichirurgii.Zrozumiano,żepracanadzdrowiemduchowymmu-
sibyćpoprzedzonatroskąozdrowieikondycjęfizycznądziecka.Itrzebatoczynić
odkolebki.Wymagałotoodlekarzypogłębianiawiadomości.Poznaniewłaściwo-
ścibiologicznychiodrębnościdzieckaprzyczyniłosiędougruntowaniasiępedia-
trii.
Napowstaniespecjalnościchirurgiidziecięcejtrzebabyłojeszczeczasu.Anga-
żowanidoszpitalidziecięcychchirurdzytraktowalinaogółtozajęciejakododat-
kowe.Alezaczęłypojawiaćsiętendencjetworzeniazespołówpediatryczno-chirur-
gicznych.TakbyłowWarszawskimSzpitaludlaDzieciprzyulicyAleksandria,
otwartymw1875r.,podobniewSzpitaluśw.Józefaotwartymw1877r.wPozna-
niu,wŁodzi,wszpitaluAnny-Marii,czynnymod1905r.
Corazpowszechniejszebyłoprzekonanie,żechirurgiadziecinajlepiejmożesię
rozwijaćwszpitaludziecięcym,wścisłejintegracjizpediatriąianestezjologią,re-
habilitacjąipracownikamispołecznejsłużbyzdrowia.Olbrzymiąrolęwiązano
zprzygotowaniemspecjalistycznymkadrypielęgniarskiej.Podejmującysięlecze-
nianajmłodszychdzieci,noworodków,mieliświadomośćpotrzebydoskonalenia
swegozasobuwiedzyiswoichumiejętności.Tamądrośćwskazywałaimcodobre
iprawdziwe.
SzczególnąrolęwrozwojuchirurgiipediatrycznejodegrałWarszawskiSzpital
dlaDzieci,dziśusytuowanyprzyulicyKopernika.Wlatachmiędzywojennychod-
działchirurgicznyznaczniesiępowiększył.Poodejściupierwszegoordynatora,
WładysławaStankiewicza,następcamijegobyli:JerzyPeszke,AleksanderGryżew-
ski,RomanJasiński,KazimierzOrzeł,LudwikZembrzuskiiJanZaorski.Asysten-
tem,wpraktyceordynatorem,byłJanKossakowski–prof.Zaorskigłównączęść
swejdziałalnościpoświęcałoddziałowidorosłychwSzpitaluElżbietanek.
6
