Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Gospodarkawodno-elektrolitowaikwasowo-zasadowa
31
2.2.4
Zaburzeniagospodarkiwapniowej
Wapńwystępujewsurowicywformiezwiązanej
zbiałkami,siarczanamiifosforanamiorazwaktyw-
nejfizjologicznieformiewapniazjonizowanego.
Mimożewiększośćogólnoustrojowejpuliwap-
niamieścisięwkościach(99%),tojestonniezwykle
istotnywtakichprocesachżyciowych,jakkrzepnię-
ciekrwi,przewodnictwonerwowo-mięśniowe,ak-
tywnośćhormonówienzymów.Prawidłowestężenie
wapniawsurowicywynosi2,25–2,75mmol/l,awap-
niazjonizowanego0,95–1,3mmol/l.
2.2.4.1
Hipokalcemia
Ca2+<0,95mmol/l
Wapńcałkowity<2,25mmol/l
Przyczyny
z
Niedoczynnośćgruczołówprzytarczycznych(np.
usunięcieichwczasiewycinaniatarczycy).
z
NiedobórwitaminyD.
z
Zaburzeniawchłanianiawapniawprzewodzie
pokarmowym.
z
Ostrezapalenietrzustki.
z
Masywneprzetoczeniakrwikonserwowanejcy-
trynianem.
z
Niedobórmagnezu.
2.2.4.2
Hiperkalcemia
Ca2+>1,3mmol/l
Wapńcałkowity>2,75mmol/l
Przyczyny
z
Chorobanowotworowa.
z
Pierwotnanadczynnośćgruczołówprzytarczycz-
nych.
z
ZatruciewitaminąD.
Objawy
Wymioty,zaparcia,wielomocz,kolkanerko-
wa,osłabieniesiłymięśniowej,senność,często-
skurcz,niemiarowości,nadwrażliwośćnaglikozydy
naparstnicy.Jeżelistężeniewapniajestbardzoduże
(>4mmol/l),objawomtymtowarzyszyćmożeduże-
gostopniaodwodnienie,niewydolnośćkrążenia
iśpiączka,codajeobrazprzełomuhiperkalcemicz-
nego.
Leczenie
Postępowaniewzagrażającejżyciuhiperkalcemii
poleganastosowaniu:
z
glikokortykosteroidów,
z
0,9%roztworuNaCli5%roztworuglukozy
(3l/12h),
z
furosemidu100mg/d,
z
hemodializy(bywawskazana).
Objawy
2.2.5
(skurczemięśni,krtani,naczyńwieńcowych,mózgo-
Zwiększonapobudliwośćnerwowo-mięśniowa
Zaburzeniagospodarki
wych,tężyczka).Zmniejszeniekurczliwościmięśnia
kwasowo-zasadowej
sercowego(zmniejszeniepojemnościminutowejser-
ca,spadekciśnieniatętniczego,komorowezaburze-
Jaktojużpoprzedniozostałozasygnalizowane,
niarytmu).
wwarunkachprawidłowychorganizmutrzymuje
izohydrię,atymsamymstałepHpłynównaskutek
Leczenie
zachowaniarównowagimiędzystężeniemwodoro-
Podawaniechlorkulubglukonianuwapniowego
węglanów(HCO
3)astężeniemdwutlenkuwęgla
dożylnie,najlepiejdożyłcentralnych,pamiętając,że
(CO
2)(patrzrównanieHendersona-Hasselbalcha).
roztworywapniamogąbyćdrażniącezewzględuna
Wprzypadkugdyniejestmożliweutrzymanietej
wysokąosmolalność.Poopanowaniuzagrażającej
równowagi,mówisięokwasicylubzasadowicy.
życiuhipokalcemiinależywdrożyćleczenieprzyczy-
Wzależnościodtego,któryparametruległpierwot-
nowe.
niedekompensacji,stwierdzasięoddechowy(CO
2)
lubmetaboliczny(HCO
3)charakterzaburzenia.