Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
58
Podstawychirurgii
Prawidłowekomórkiśródbłonkazapewniają
równowagęmiędzy:
z
pobudzaniemahamowaniemprocesówwzro-
stowych,
z
czynnikamizwężającymiirozszerzającymi
naczynia,
z
przyspieszającymiihamującymiadhezjępły-
tekikrwinekbiałych,
z
aktywnościąskładnikówprokoagulacyjnych
iantykoagulacyjnych.
Śródbłoneknaczyńjestmiejscemsyntezyczynni-
kavonWillebranda,czynnikaV
,białkaS,antytrom-
biny,czynnikatkankowegoorazinhibitorazależnej
odczynnikatkankowegodrogikrzepnięcia.Jeston
równieżgłównymźródłemsyntezyiuwalnianiatkan-
kowegoaktywatoraplazminogenu(t-PA).
Przerwanieciągłościnietrombogennegośródbłon-
kaiodsłonięciestrukturpodśródbłonkowych
ścianynaczyniastajesięsilnymbodźcemaktywu-
jącymprocesyhemostatyczne,którezależągłów-
nieodkolagenu–najbardziejtrombogennego
składnikaścianynaczynia.Kolagenjestsilnym
czynnikieminicjującymagregacjępłytekkrwi.
Jednocześnieuwalnianyzodsłoniętychstruktur
podśródbłonkowychczynniktkankowyaktywuje
układzewnątrzpochodny.
5.1.2
Zaburzeniahemostazywchirurgii
5.1.2.1
Wprowadzenie
Oceniającwydolnośćukładuhemostatycznego,
zawszenależypamiętać,żepatologicznemechani-
zmyhemostazy(wrodzonelubnabyte)bywająnie-
rozpoznaneprzedoperacją,awczasieoperacjilub
wokresiepooperacyjnymmogąujawnićsię,powodu-
jącniebezpiecznepowikłania.
Wraziestwierdzeniaczynnikówryzykaśród-
ipooperacyjnych
powikłań
zakrzepowo-zato-
rowychkoniecznejestprofilaktycznestosowanie
lekówprzeciwzakrzepowych.
5.1.2.2
Trombogeneza
Trombogenezęmożnazdefiniowaćjakoproces,
wktórymosoczoweikomórkoweskładnikikrwire-
agujązeskładnikamiścianynaczyniaorazmiędzy
sobą,tworzączakrzeporóżnejwielkościikształcie,
wzależnościodmiejscapowstania.
Zakrzepynależądoczęstowystępującychsta-
nówpatologicznychiobecniestanowiąpoważnypro-
blemspołeczny.Wzależnościodsiły,rozległości
ipowtarzalnościbodźcauszkadzającegościanęna-
czyniaorazstanufunkcjonalnegoukładuhemostazy
wynikiempowstałejaktywacjikrzepnięciamogąbyć
fizjologiczneprocesynaprawytkaneklubpowstanie
zakrzepuizamknięcieświatłanaczynia(ryc.5.3).
Istniejązasadniczetrzyprzyczynypowstawania
zakrzepów(triadaVirchowa):
z
z
z
zaburzeniaprzepływukrwi,
zmianyskładukrwi,
zmianywścianienaczynia.
Wzajemnepowiązaniawielureakcjiukładuhe-
mostatycznego,będącegoczęściąbardziejrozległych
mechanizmówustroju,określonomianemrównowa-
gizakrzepowo-krwotocznej.Zaburzeniatejrówno-
wagidająobjawypowikłańzakrzepowo-zatorowych
lubskazkrwotocznych,powodującychgroźnedlaży-
ciakrwotoki.Dlategoukażdegochoregoprzygoto-
wywanegodooperacjinależyocenićwydolność
układuhemostatycznegozapomocąukierunkowane-
gowywiadu,badaniaklinicznegoorazzapomocąod-
powiednichbadańlaboratoryjnych.Wwywiadach
należyuwzględnićwystępowaniekrwawieńsamoist-
nychipourazowych(wybroczynyskórne,sińce),
krwiomoczu,wylewówkrwidomięśniistawóworaz
krwawieńzbłonśluzowych,atakżezakrzepiciich
Ryci5i3iWpływuszkodzeniaśródbłonkanaczyniowegona
czynnikówryzyka.
układhemostazy.
