Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Podstawowewiadomościoznieczuleniu
93
tyczneiimmunologiczne,możliwośćpojawieniasię
błędówlaboratoryjnychiinnychpomyłek,niedosko-
nałośćsystemuorganizacjipracy,defektyaparatury
orazograniczonystopieńwydolnościpsychofizycz-
nejzespołuoperacyjnego,zarównoanestezjologicz-
nego,jakichirurgicznego.Opisanasytuacjapowodu-
je,żenajszerzejstosowanymsystememocenyprzed
znieczuleniempozostajenadalklasyfikacjastanufi-
zycznegochoregoAmericanSocietyofAnesthesio-
logists(ASA)(tab.8.3).Nieoceniaonaryzykapostę-
powaniaanestezjologicznego,jednakumożliwiapo-
równywanieostatecznychwynikówznieczulenia
ioperacjinapodstawieokreślonych,standardowych
kryteriów.Pomimoswychwad,azwłaszczamałej
precyzji,omawianysposóbklasyfikacjistanufizycz-
negojestnatyleistotny,żenazakończeniekażdej
wizytyprzedoperacyjnejanestezjologpowinienza-
kwalifikowaćbadanegodojednejzkategoriiskali
ASA.
8.3.3
Kwalifikowaniedoznieczulenia
Decyzjęozakwalifikowaniuchoregodoznieczu-
leniapodejmujesięnapodstawiewszystkichdanych
uzyskanychpodczasprzedoperacyjnejwizytyaneste-
zjologicznej.Wprzypadkugdybadaniefizykalne
iwynikibadańdodatkowychwskazują,żedzięki
podjęciuodpowiedniegoleczeniamożnapoprawić
stanogólnychorego,należyodłożyćterminwykona-
niazabiegu.Wszystkieostrechorobypowinnybyć
wyleczone,aprzewlekłedoprowadzonedostanu
optymalnegowyrównania.
Faktzakwalifikowaniadoznieczuleniamusibyć
udokumentowanyodpowiednimwpisemwhistorii
choroby.Należyzawszeokreślićrodzajplanowanego
znieczulenia,trybinagłośćoperacji(planowa,plano-
waprzyspieszona,nagłanieplanowana,natychmia-
stowa)orazzlecićpremedykację.Tęostatniąstosuje
sięwceluuspokojenia,zniesienialękuiwywołania
niepamięciokresuokołooperacyjnego,ułatwienia
wprowadzenia
do
znieczulenia
ogólnego
oraz
zmniejszeniazużycialekówpodczasanestezji.Poza
odpowiednim
przygotowaniem
psychologicznym,
wpremedykacjiwykorzystujesięróżneśrodkifarma-
kologiczne.Ichdobór,dawkowanieidrogapodania
zależąodstanuogólnegochorego,jegowiekuimasy
ciała,atakżechoroby,zpowoduktórejmabyćprze-
prowadzanaoperacja.Zazwyczajlekistosujesięna
nocwprzeddzieńplanowanejinterwencjioraz60–90
minutprzedprzewiezieniemchoregonasalęopera-
cyjną.Dowywołaniasedacjiwokresieprzedopera-
cyjnymwykorzystujesięliczneśrodkiprzeciwlęko-
weiuspokajające,doktórychnależą:benzodiazepiny
(np.midazolam,diazepam,flunitrazepam,loraze-
pam),fenotiazyny(prometazyna,chlorpromazyna),
oraz–rzadziej–barbituranylubbutyrofenony(dehy-
Tabela8i3
SkalaocenystanufizycznegochoregowedługAmericanSocietyofAnesthesiologists(ASA)
I
II
III
IV
V
Kategoria
ASA
zdrowypacjent(niestwierdzasięzaburzeń
fizjologicznych,biochemicznychanipsychi-
cznych)
pacjentzniezbytnasilonymschorzeniem
układowym(dotejgrupyzaliczasięrównież
osobywwiekuponiżej6miesięcyipowyżej
75lat)
układowym
pacjentzniezwyklenasilonymschorzeniem
układowym,którestanowistałezagrożenie
życia
pacjentwstanieagonalnym,nierokującym
przeżycia24godzin,operowanylubnieopero-
wany
pacjentzeznacznienasilonymschorzeniem
Definicja
organicznawadasercazcechamiostrejniewydolnościkrążenia,
świeżyzawałmięśniasercowego,niewydolnośćoddechowa(np.
wprzebieguwstrząsu),niewydolnośćwątroby,nereklubgruczołów
dokrewnych
choryzniewydolnościąwielonarządowąwskrajnieciężkimstanie
(możeumrzećwczasieznieczuleniaioperacji),ciężkiurazczaszko-
wo-mózgowy,urazserca,choryzpękniętymtętniakiemaortyiwspół-
istniejącymgłębokimwstrząsem,masywnyzatortętnicypłucnej
młodazdrowaosobadooperacjiprzepukliny,żylaków;zdrowakobieta
dowycięciamacicyzpowodumięśniaków,uktórejniestwierdzono
obfitychkrwawień
niewielkiegostopniachorobaniedokrwiennamięśniasercowego,
wyrównanacukrzyca,ustabilizowanenadciśnienietętnicze,prze-
wlekłynieżytoskrzeli,znacznegostopniaotyłość(powyżej20%
należnejmasyciała)
organicznawadasercawznacznymstopniuograniczającaaktywność
chorego,nieuregulowanaostracukrzycazzaburzeniaminaczynio-
wymi,ostraniewydolnośćoddechowa,chorobawieńcowa,przebyty
zawałmięśniasercowegowokresiekrótszymniż3miesiące
Przykład
UWAGA:dlaoperacjiwtrybienagłymnależydodaćliterę:E(emergency).
