Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
11
Zjawiskowykonaniautworumuzycznegoutrwalasiętylkownagraniu
lubrelacjitekstowej–żadneztychmediówniejestwstanieprzechowaćani
benjaminowskiejaurywydarzenia,aninawetpozamuzycznychjakościwcho-
dzącychwjegoskład(równieżwtedy,kiedyjesttonagranieaudiowizualne,
ponieważprofesjonalnenagraniasązregułyreżyserowanetak,abypomijać
cechysytuacjiwykonawczej,wktórychDczystyodbiór”będącyidealnym
konstruktemteoriimuzykologicznychmógłbyzostaćzakłócony),zatem
pamięćowykonaniachmuzycznychjestpamięciązkoniecznościułomną
iparadoksalnąwszczególnysposób.Trudnojestpisaćoczyjejśgrzenawet
wtedy,kiedysiętęgręosobiścieusłyszałoizobaczyło.Jakwobectegopisać
omłodzieńczychwystępachartystów,którzysądziśuschyłkużycia?Jak
pisaćogrzeludzioddawnanieżyjących?
KonkursChopinowski–jeślistanowiprzedmiotbadańmającychnacelu
napisaniejegosyntetycznejhistorii–przysparzajeszczedodatkowychpro-
blemów,wynikającychzjegodużejrozciągłościwczasie.DKonkurs”tonie
Dkoncert”–iuwagatatylkopozorniejesttrywialna.Niechodzioczywiście
oto,abynaiwniedążyćdoopisaniatego,Djaknaprawdębyło”,albo–już
mniejnaiwnie–doodtworzeniaspektrumuczućartystów,jurorów,kryty-
kówipozostałychsłuchaczywkontekściewspółzawodnictwa.Nienapi-
szemyDhistoriiciałiemocji”aniDhistoriiwrażeńzmysłowych”Konkursu.
CzyIvoPogorelićpodczasswoichwystępówostentacyjnieżułgumętylko
dlatego,żebyprowokowaćjurorów,czytakżedlatego,żenaprawdępoma-
gałomutowskupieniunadinstrumentem?Iczywogólenaprawdężuł
gumę?Czyracjęmająciświadkowie,którzytwierdzą,żerozmyślniezmieniał
tekstwykonywanychutworówidlategozostałwyeliminowany,czyteżci,
którzyutrzymują,żegrałwierniekażdąnutę,leczpoddawałzapisChopina
zbytbrawurowymodkształceniomdynamicznymiagogicznym?Natrzecie
ztychpytańnajłatwiejbyłobyodpowiedzieć–wystarczyuważnieprzesłuchać
nagrania,mającprzedoczamipartytury(wtymsamymwydaniu,zktórego
korzystanowKonkursiez1980roku).Drugiejesttrudniejsze,bokamerzyści
tegoKonkursuniebylinatylebliskopodium,żebyzarejestrowaćdokładnie
twarzepianistów(dopierowostatnichkilkuedycjachwidzowietelewizyjni
iinternetowimoglidelektowaćsiękażdymnieświadomymgrymasemwyko-
nawców),aleprzyodrobiniewytężonejuwagimożnachybarozstrzygnąćtę
wątpliwość.Pierwszepytanie–możenajciekawsze–pozostanienazawsze
bezodpowiedzi.
Dlategopożądanymkierunkiempisaniaantropologicznienastawionej
DhistoriiKonkursuChopinowskiego”jestdroga,którąwskazująbadacze
pozostającyraczejpodwpływemnaukspołecznychniżnaukosztuceczy
wszelkichmodnychdziśstudiównadciałami,emocjamiizmysłami.Spore
szansepoznawczedajezwłaszczarozpatrzenieszereguedycjiKonkursujako
rozgrywekstatusowychmiędzygrupamiwykonawców,jurorów,krytyków
