Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
chorego.Czaschorobymacharaktertotalny,odmieniabowiem
wszystko.Wchorobie,zauważaVirginiaWoolf,wszelkiepozoryustają:BNa-
tychmiastchcemyiśćdołóżkaalbozapadłszysięgłębokowpoduchyfotela,
opieramynoginajakimśpodnóżku,przestajemybyćżołnierzamiarmiiwy-
prostowanych,dezerterujemy.Oniidądalejnabitwę.My,wśródpatyków,
spływamyznurtemrzekiś”17.Tadoskonałametaforamaladycznaobrazuje
postępującywchorobiestanwyczerpaniachorego,zarównowsensiefi-
zycznym,jakipsychicznym;stanpewnegozobojętnienianasprawydotąd
uznawanezapryncypialne.Osobynaznaczonedługotrwałąchorobątworzą
specyficznąwspólnotęludzi,którychuwagaskupionajestnanieustannym
oczekiwaniunakolejneuderzenieciała,nalękubudowanymwokółtego
napięcia.Jesttoświatzamkniętydlaludzipostronnych,stojących(jeszcze)
nadrugimbrzegu.Chorobamaoczywistypotencjałróżnicujący,dzielącludzi
nadwiekategorieitworzącdwazupełnienieprzystającedosiebieświaty.
Chorobadiametralnieodmieniapostrzeganieświata.
Wchorobiezaczynasięmyślećcieleśnie.
TrudnojednocześniezgodzićsięzteząVirginiiWoolf,jakobychoroba
nieznalazłaodpowiedniegomiejscawśródwielkichipożądanychtematów
literatury.Odwołującsięwyłączniedotradycjiliterackiejsprzed1925roku
(datapierwszejzwieluedycjiesejuOchorowaniu),niesposóbprzyznaćracji
autorcePaniDalloway.ChorobawliteraturzeXIXwiekubyłajużświetnie
zadomowiona,cowięcej-byłamotywemwpełniautonomicznym,zwyraź-
nieukształtowanąpoetykąmaladyczną18.Dośćpowiedzieć,żeCzarodziejska
góraTomaszaManna,ponadczasowearcydziełometaforykimaladycznej,
zostaławydanajużw1924roku.Mitludziwyjątkowych,Bwybrańcówzgóry”
byłkontynuacjąibyćmożekulminacjąjednocześniekulturowychwyobrażeń
osuchotnikach.Tragicznaauraotaczającachorobęopierałasięwgłównej
mierzenaniezwykłościBistnieńprzerwanych”,nanieuchronnościlosuświet-
niezapowiadającychsięmłodychartystów,którychtwórczośćnaznaczona
byłastygmatemprzedwczesnejśmierci.Romantyzmpróbowałnawetdo-
wieść,żecenąichtalentubyławłaśniechoroba.Gruźlicagwarantowaćbo-
wiemmiałanowespojrzenienarzeczywistość,spojrzenieświeższe,wrażliw-
sze,pełniejsze.Konsekwencjąpozytywnejwaloryzacjistanówchorobowych
był-święcącytriumfywpierwszychdekadachXIXwiekuiwciążaktualny
wlatachpóźniejszych-procesmitologizacjisamychchorych.Choćsampo-
czątekestetyzacjichoroby-procesmitologizacjigruźlicy-rozpocząłsięwraz
zkońcemXVIIIwiekuizwiązanybyłprzedewszystkimzBangielskąszkołą
17V.Woolf,Ochorowaniu…,s.35.
18Zob.więcej:M.Szubert,Żyjącwcieniuśmierci…Kulturowyobrazgruźlicy,Wrocław2011.
32
