Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nicznych,niedoborówwitaminowych,zakażeńgrzybiczychlubinnychchorób.Na-
stępniebadasięwewnętrznąpowierzchnięwarg,unoszącjeiwywijającnazewnątrz
palcamioburąk.Zwracamyuwagęnaichwilgotność,zabarwienieistanstrefyprzej-
ściowejKleina.Wprzypadkachpatologicznychmogąznajdowaćsięwobrębietej
strefyprzemieszczonegruczołyślinoweiłojowe.Przystępującdobadaniapozosta-
łejczęściprzedsionkajamyustnej,zarównowszczęce,jakiwżuchwie,zwracamy
uwagęnaewentualnąobecnośćprzetok,wędzidełekbocznych,atakżenaprawidło-
wośćprzyczepuwędzidełkawargigórnejidolnej.WprzypadkustwierdzeniaIIIlub
IVtypuprzyczepuwędzidełkanależywykonaćtzw.testpociągania(pull-syndro-
me)1wcelustwierdzeniaobjawówblednięcia,odciąganialubodrywaniadziąsła
wokolicypatologicznieprzyczepionegowędzidła.Testtenwykonujesięprzez
uchwycenieoburączwargidolnejlubgórnej,którąlekkopociągasiękuprzodowi,
zwyczuciem,wpłaszczyźniepoziomejwargi.
Odchylającnazewnątrzlusterkiemstomatologicznympoliczkioglądamyichbłonę
śluzowąorazujściaprzewodówśliniankiprzyusznejStenona*.Błonaśluzowapo-
liczkówwwarunkachfizjologicznychmakolorróżowy,jestlśniącaigładka.
Wpatologiimożeprzybieraćbarwębladożółtawą(wniedokrwistościach)bądźteż
wjejobrębiemożedojśćdopowstaniaopalizującychplam(leukoplakia),grudek
(liszajpłaskiWilsona),pęcherzy,pęcherzyków,nadżerekiowrzodzeńpowstałych
wprzebieguróżnychjednostekchorobowych(odra,ospawietrzna,chorobaAddiso-
na).Każdazmianapowinnawięcbyćdokładniezlokalizowanaiopisana.
Przedprzystąpieniemdoszczegółowegobadaniaprzyzębiawskazanejestdoko-
nanieocenyhigienyjamyustnej,posługującsięprzytymodpowiednimiwskaźni-
kami.Celowośćokreśleniastanuhigienicznegojakopierwszejczynnościpodykto-
wanajestmożliwościączęściowejeliminacjipłytkinazębnej,np.podczasbadania
stanudziąseł,głębokościszczelinydziąsłowej,ruchomościzębów.
Badaniestanudziąseł(dziąsłobrzeżne,brodawkidziąsłowe,dziąsłoprzyczepio-
ne)możnaprzeprowadzićzapomocąwzrokulubdotyku.Stosującoględzinynależy
stwierdzićwygląddziąseł,ichzabarwienie,zmianyprzerostowe,zanikowelubziar-
ninowe,obrzęk,atakżeistnienieprzetokczynnychlubszczelinStillmana.
Następnieprzechodzisiędobadaniadotykiemdziąseł,coumożliwiaokreślenie
ichspoistościlubewentualniewywołanieobjawukrwawienia(wgWHOjedno
zkryteriówrozpoznawaniagingivitis).Umożliwiaonorównieżstwierdzenieobec-
nościwysiękuwkieszonceprzyzębnej.Badanietonależywykorzystaćtakżedo
określeniaruchomościzębów.Wstanachchorobowychprzyzębiaichruchomość
bardzoznaczniezwiększasięizczasemdochodzićmożedozupełnejniemożności
posługiwaniasięrozchwianymzębem.
Dozbadaniarozchwianiazębamożnawykorzystaćrękojeśćinstrumentu(luster-
ka,zgłębnika)lubIIpalecwłasnejręki(ryc.1).Przytakprzeprowadzonymbadaniu
przyjmujesięiż:1stopieńoznaczaruchomośćzębawkierunkupoziomym(języko-
wym,wargowo-policzkowym)ozasięgunieprzekraczającym1mm,2stopień1
ruchomośćzębawkierunkupoziomymowychyleniuprzekraczającym1mm,
3stopień1ruchomośćzębawkierunkupoziomymipionowymzaburzającąarty-
kulację.
*WedługB.GołąbflSłownikeponimówmorfologicznychn1przewódśliniankiprzyusznejStensena
(pseud.StenolubStenonius)(przyp.red.).
23