Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rok.WprzypadkuAIDSokresrocznyporównańzapadalnościjestodpowiedni.Warto
jednakzwrócićuwagę,żepodobneroczneliczbynowychrozpoznań,którewlatach
90.pozwalałynammówićoepidemiitejchoroby,dziś,wokresiejejstabilizacji,
wskazująnapoziomendemii.Wzrostzapadalności,którypozwalamówićoepidemii
grypy,wyrażasięwdziesiątkachtysięcyzachorowań.Wprzypadkuospyprawdziwej
pojedynczezachorowaniewystarczyłobydoogłoszeniastanuepidemii.
Lokalnewzrostyzachorowań,związanezzawleczeniemchorobyzakaźnejniewy-
stępującejwdanejokolicylubnp.zgrupowymzatruciempokarmowym,nosząnazwę
ogniskepidemicznychisąprzedmiotemspecjalnychopracowańepidemiologicznych.
Pierwszawielkaepidemiaopisanawhistoriografiigreckiejwybuchławczasie
wojnypeloponeskiejw430r.p.n.e.woblężonychAtenach.ZopisanychprzezTu-
cydydesaobjawówizanalizarcheologicznychwywnioskowano,żebyłatoepidemia
durubrzusznego.Epidemiatazabrałajednączwartąludnościmiasta,skończyłasię
śmierciąPeryklesaiklęskąAten.Podobniedwiewielkieepidemie,pierwszaepidemia
ospyprawdziwejwczasachcesarzaMarkaAureliuszawlatach165–180orazdruga
ospyijednocześnieodry(epidemiaCypriana)wlatach251–270bardzoosłabiłyCe-
sarstwoRzymskieiobokmalariiprzyczyniłysiędojegoupadku.DżumaJustyniana,
którarozpoczęłasięw541r.itrwaładokońcaVIwieku,powodującspadekpopulacji
Cesarstwaprawieopołowę,pogrzebałanadziejęnaodbudowęimperiumiotworzyła
drogępodbojomarabskim.
WEuropie,którazaczęłasięwcześnieurbanizować,odepidemiidżumy,czyli
„czarnejśmierci”,wlatach1347–1351wkażdymstuleciuwystępowałykilkakrotnie
lubkilkunastokrotnieepidemie,takżedopoczątkuXXwiekuniemalniebyłopoko-
lenia,którenieprzeżyłobychoćbyjednejciężkiejepidemiiktórejśzwymienionych
chorób:dżumy,cholery,durubrzusznegolubplamistego,awpołudniowejEuropie
równieżżółtejgorączki.ListaodnotowanychepidemiiwAzjijestpodobniedługa,
aAmerykamawswejhistoriitragicznedlaIndianzetknięciesięzchorobami,które
przedtemnatymkontynenciezupełnieniewystępowały.Szczególnieospaprawdziwa
iodrapowodowałyepidemie,którezdziesiątkowałypopulacjęIndian.
Obecniewielechorób,któredziesiątkowałyludnośćnaszegoobszarugeograficz-
nego,zniknęłozterenuPolskicałkowicielubwystępujewpostacipojedynczych
zachorowań.Zawdzięczamytowprowadzeniuszczepień,poprawiestanusanitarnego
krajuorazmożliwościomleczniczym.Dochoróbtakich,któresąobecniewEuropie
rzadkością,należycholera,dżuma,durbrzusznyidurplamisty,abywymienićtylko
te,którepowodowałyobokospynajpoważniejszeepidemie.
PodkoniecXVIIIwiekunastąpiłwdziedziniewalkizchorobamizakaźnymi
ogromnyprzełom.W1796r.Jennerzapoczątkowałszczepieniaprzeciwospie.Było
tonietylkootwarciedrogidocałkowitejeradykacjitejchorobywskaliglobu,co
zostałooficjalnieogłoszoneprzezWHOw1980r.,alerównieżstanowiłopierwszy
krokwkierunkuszerokiegostosowaniaszczepieńprzeciwchorobomzakaźnym,
najskuteczniejszejmetodywalkiztymichorobami.Kolejnabyłaszczepionkaprzeciw
wściekliźniewprowadzonaw1885r.przezPasteura.
3
