Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WiekXIXprzyniósłpierwszeoznakipoprawywtrwającymodśredniowiecza
pasmieepidemiichoróbprzenoszonychdrogąpokarmową.Wprowadzonobardziej
rygorystycznezarządzeniasanitarneorazurządzeniakomunalne,jakwodociągi
ikanalizację,awdrugiejjegopołowieutrwaliłasięwiedzaoistnieniuczynników
zakaźnychprzenoszącychchorobyszerzącesięepidemicznie.
Działaniatebyłyjednakmałoskutecznewstosunkudoszerzeniasięchoróbprze-
noszonychdrogąpowietrzną.Gruźlicapowodowałanadalwielkąliczbęprzedwcze-
snychzgonównajpierwwzachodniejEuropie,anastępniewewschodniejiwkrajach
rozwijającychsię.Nacałymświeciecoroczneepidemiegrypyiwystępującecokilka
lubkilkanaścielatpandemietejchorobystanowiłyistanowiądotejporypoważny
problemepidemiologiczny.
WpoczątkowymokresieXXwieku(ok.1910r.)wprowadzononaszerokąskalę
naoddziałachchirurgicznychaseptykę,coznaczniezmniejszyłoliczbęzakażeń
związanychzranamipooperacyjnymi.Pozatympostępwdziedziniezapobiegania
izwalczaniachoróbzakaźnychdoczasuIIwojnyświatowejodbywałsięstosunkowo
wolno,choćwokresiejąpoprzedzającymdokonanobardzoważnychodkryćwdzie-
dzinieterapiizakażeń.W1928r.LinusPaulingodkryłantybiotycznewłaściwości
penicyliny,aw1931r.GerhardDomagkwprowadziłdoterapiisulfonamidy.Ma-
sowejednakwykorzystanietychodkryćnastąpiłojednakdopierowczasieIIwojny
światowej.
PoczątkowoskutecznośćpenicylinyprzeciwbakteriomGram-ujemnymbyła
bardzoduża,jednakjużwewczesnychlatach50.pojawiłysięszczepygronkowców
opornenapenicylinę,którewywoływałypoważneepidemiezakażeńszpitalnych.
Dziśproblemopornościnaantybiotykijestjednymznajpoważniejszychproblemów
wdziedzinieleczeniachoróbzakaźnychizwalczaniazakażeń,podobniezresztąjak
problemzakażeńzwiązanychzopiekąmedyczną(szpitalnych).
Ażdo1948r.medycynapozostawałabezradna,jeślichodzioleczeniegruźlicy.
Dopierowprowadzeniestreptomycynystworzyłomożliwośćskutecznegoleczenia
tejchoroby,naktórązapadalnośćznaczniewzrosławczasieIIwojnyświatowej
ipojejzakończeniuwwynikutrudnychwarunkówżyciaizagęszczeniamieszkań.
WalkazgruźlicąwPolscewokresiepowojennymzorganizowanaiprzeprowadzona
naszerokąskalębyłakoordynowanaprzezInstytutGruźlicyiprzyniosłapolatach
znacznezmniejszeniezapadalnościnatęchorobę.Wojna,przemieszczenialudno-
ściizmianydemograficznespowodowałyteżepidemicznywzrostzapadalnościna
chorobyprzenoszonedrogąpłciową.Iwtymprzypadkuspecjalnykrajowyprogram
określanyjako„AkcjaW”przyniósłznaczącezmniejszeniezapadalnościnaepide-
micznieszerzącąsięwokresiepowojennymkiłę.Istotneznaczeniemiałowtym
programiezastosowaniepenicyliny.
WdrugiejpołowieXXwiekuwprowadzonowieleszczepionek,któredoprowadziły
doradykalnegozmniejszeniazapadalnościnachorobyzakaźne,szczególniechoroby
wiekudziecięcego.Wśródszczególnychsukcesówakcjiszczepieńnależywymienić
błonicę,krztusiec,durbrzuszny,poliomyelitis,WZWtypuBiodrę.Wostatnimtrzy-
dziestoleciuwprowadzanesąszczepionkiprzeciwkolejnymczynnikomzakaźnym,
4
