Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BYDŁO
Profilaktyka,
metafilaktykaiterapia
zespołuoddechowego
ubydławokresieodchowu
drn.wet.KatarzynaDudek
prof.drhab.DariuszBednarek
ZakładChoróbBydłaiOwiec
PaństwowegoInstytutuWeterynaryjnego
–PaństwowegoInstytutuBadawczego
wPuławach
disease,BRD),określany
bydła(bovinerespiratory
S
Syndromoddechowy
równieżjakoenzootyczna
bronchopneumonia
cieląt,jestzłożonym,
polietiologicznym
zespołemchorobowym,
którydotyczyróżnych
grupwiekowychzwierząt,
jednaknajczęściej
atakujemłodeosobniki
wokresieodchowu
iintensywnegotuczu.
ZespółBRDodpowiedzialnyjestza
znacznestratyekonomicznezwiązane
główniezupadkamiiwyniszczeniem
chorychzwierząt.Wetiologiitegoze-
społurównorzędnąrolęodgrywająza-
równoczynnikizakaźne,jakiśrodowi-
skowe.Zczynnikówzakaźnychnależy
wymienićdrobnoustrojewirusowego
ibakteryjnegopochodzenia.
Donajważniejszychwirusowych
czynnikówBRDnależą:wirusbie-
gunkibydłaichorobybłonśluzowych
(BVDV),herpeswirusbydłatypu1.
(BHV1),wirusparainfluenzy3(PI3V)
orazsyncytialnywirusoddechowyby-
dła(BRSV)(32).Niemniejważnymi
bakteryjnymiczynnikamizakaźnymi
sądrobnoustrojezrodzinyPasteurel-
laceae,takiejakPasteurellamultocida,
MannheimiahaemolyticaorazHisto-
philussomni(6),atakżerównieistotne
wetiologiiBRDmykoplazmy(M.bovis,
M.bovirhinisczyM.dispar)(22)oraz
chlamydie(Chlamydophilapsittaci,
Chlamydophilapecorum).Trudności,
zjakimispotykająsięlekarzepraktycy
wskutecznejprofilaktyceiterapiisyn-
dromuoddechowegobydła,wynikają
zatemzjegowieloczynnikowegocha-
rakteru.Wartoteżwspomniećobez-
pośrednimwspółdziałaniuróżnych
typówdrobnoustrojówwpatogenezie
choroby,cowkonsekwencjiprowadzić
możedozaostrzeniaprocesuchoro-
bowego,jakteżupośledzaćkońcowe
efektyjegozwalczania.Interakcjetego
typuobserwowanebyłym.in.wprzy-
padkuwzajemnychrelacjimiędzy
MannheimiahaemolyticaiMycoplasma
bovis.Obecnośćtejostatniej,zwłasz-
czawobrębiedolnychodcinkówod-
dechowychcieląt,zwiększazjadliwość
pierwszejzewspomnianychbakterii
(14).Analogicznie,równieżniektóre
czynnikiwirusowe,takiejakBVDV,
posiadająwłaściwościpredysponują-
cedozakażeńinnymidrobnoustro-
jami,główniepochodzeniabakteryj-
nego(Mycoplasmabovis,Mannheimia
haemolytica)(9).
Obokczynnikówinfekcyjnych,nie-
mniejważnąrolęwpatogenezieBRD
odgrywająteżczynnikiśrodowiskowe,
wtymzwłaszczatransport,stresodsa-
dzeniowyczyteżzwiązanyzzagęsz-
czeniemzwierzątiustalaniemhierar-
chiiwstadziewpoczątkowymokresie
tuczu,cosprzyjazakażeniomizapo-
czątkowujerozwójchoroby.
Immunoprofilaktykaswoista
syndromuoddechowegobydła
Immunoprofilaktykaswoistasyndro-
muoddechowegobydłajestwyjąt-
kowotrudna,zuwaginajegozłożo-
nycharakter.Zgrupybiopreparatów
stosowanychprzeciwkozakażeniom
Mannheimiahaemolyticanależywy-
mienićszczepionkiopartenacałej
komórcebakteryjnejlubjejistotnych
fragmentachantygenowych(szcze-
pionkipodjednostkowe).Wśródszcze-
pionekwykorzystywanychwtymcelu
wyróżniasięzarównoszczepionki
jedno-,jakiwieloważne.Ostatnie
zwymienionychchroniądodatkowo
organizmcielęciaprzedinnymidrob-
noustrojamibakteryjnegopochodze-
nia,np.Histophilussomni(Hiprabovis
pneumos),atakżeczynnikamiwiruso-
wymi,jakPI3VczyBRSV(;ovilis;o-
vipastRSP)(8).
Wimmunoprofilaktycezakażeń
wirusowychnajlepszychrezultatów
WeterynariaWterenie
3
