Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BYDŁO
oczekujesięwprzypadkustosowania
żywych,wieloważnychszczepionek
chroniącychjednocześnieprzedkilko-
maczynnikamiwirusowymi(BHV-1,
PI3V,BVDV,BRSV).Preparatytesłużą
doparenteralnegopodawaniaustar-
szychcieląt,uktórychzanikłajużod-
pornośćbierna(25).Wostatnimcza-
sieprowadzonebyłyjednakbadania
nadszczepionkąprzeznaczonądodo-
nosowegostosowania,którąmożnaby-
łobywykorzystaćumłodychzwierząt.
Dziękitejdrodzepodawaniaswoistej
szczepionkimożnaskutecznieUomi-
nąć”antagonistyczneoddziaływanie
matczynychprzeciwciałwprocesieim-
munizacji.Wartoteżdodać,żeszcze-
pionkitegotypu,poprzezwpływna
MALT(MucosalAssociatedLymphoid
Tissue),zapewniająswoistąochronę
jużwmiejscuichpodania,atakżegwa-
rantująodpowiednipoziomodpowie-
dziogólnoustrojowej(32).Natomiast
brakjestobecniewEuropiekomercyj-
nychszczepionekprzeciwkozakaże-
niomMycoplasmabovis.Preparatytego
typu,m.in.wpostaciautogenicznych
szczepionek,otrzymałylicencjęjedy-
niewStanachZjednoczonych,aich
skutecznośćbudzinadalpewnewąt-
pliwości(22).Badaniaprowadzone
ostatniowWielkiejBrytaniidowiodły,
żeszczepionkiinaktywowanesapo-
niną,przeznaczonedouodparniania
cielątprzeciwkozakażeniomMycopla-
smabovis,mogąbyćskuteczne.Odpo-
wiedźposzczepiennautychzwierząt
przejawiałasięwyraźnąpoprawąich
stanuklinicznegoorazsłabiejwyrażo-
nymizmianamianatomo-patologicz-
nymiwobrębiepłuc(23).
Metafilaktyka
Wostatnimczasienowąicorazczę-
ściejlansowanąprzezlekarzyprak-
tykąwprofilaktycesyndromuodde-
chowegobydłajesttzw.metafilaktyka.
Polegaonawzasadzienazapobiegaw-
czymstosowaniuwybranych,dozwolo-
nychwtymceluantybiotykówuzwie-
rzątwokresiewylęganiachoroby.Tego
typudziałaniastosowanesązpowo-
dzeniemwniektórychkrajachwobiek-
tachintensywnegotuczuzwierząt,
wktórychistniejedużeryzykowybu-
chuBRD,najczęściejpotransporcie.
Wymiernymefektemstosowaniameta-
filaktykiutychzwierzątjestczęstoza-
hamowanielubznacząceograniczenie
zachorowań,atakżepoprawaefektów
produkcyjnychwpostaciwiększych
przyrostówmasyciałacieląt(10,12,
24,27).Wtymcelustosujesięm.in.
takieantybiotyki,jaktylmikozyna(10,
29),florfenikol,niektórepółsyntetycz-
nemakrolity,wtymtulatromycynę(12,
24,27),gamytromycynę,aostatnioteż
tildipirozynę.Ponadtoobecnieznacz-
nierzadziejstosowanymisąchlortetra-
cyklina,sulfadimidynaitylozyna(24).
Metafilaktykaniesiezesobąjednak
pewneryzyko,wynikającewdużej
mierzeznadużywaniaantybiotyków
lubstosowaniaichwniewłaściwym
celu.Matozwłaszczamiejsceuzwie-
rzątprzeznaczonychdokonsumpcji
iwkonsekwencjiprowadzićtomoże
doniekontrolowanegonarastaniale-
koopornościdlaniektórychchoro-
botwórczychzarazkówizolowanych
uzwierząt,anawetuludzi.
Jedneznajnowszychbadańprowa-
dzonychnadcelowościązastosowania
metafilaktykiucielątwcykluinten-
sywnegoopasuwykazały,żeistot-
nymczynnikiemprzemawiającymza
użyciemtejmetodyprofilaktykiBRD
wstadziezwierzątjestwysokośćwyj-
ściowejc.w.c.wmomenciepodjęcia
decyzjiotakichdziałaniach.Wyka-
zanobowiem,żemetafilaktykajest
zasadnatylkowprzypadkuzwierząt
zc.w.c.≥39,7ºC(12).Wdoświadcze-
niuocenianom.in.zaletystosowane-
gowtymceluflorfenikolupoprzez
porównaniewynikówleczeniaucieląt
otrzymującychtenlek,uktórychc.w.c.
wynosiła≥39,7ºC(tzw.selektywna
metafilaktyka)zezwierzętamitrakto-
wanymitulatromycynąwramachtzw.
metafilaktykimasowej.Wdoświad-
czeniutymprzyjętokilkakryteriów
porównawczych,wtymodsetekprzy-
padkówBRDorazśredniedzienne
przyrostymasyciaławyrażonewkg/
dzień.Wbadaniachtychniewykaza-
noistotnychróżnicmiędzydwoma
modelamiprofilaktycznejantybioty-
koterapii,czylimetafilaktyki,costa-
nowiłopotwierdzeniedlastosowania
jejjedyniewuzasadnionychprzypad-
kach.Redukujetonietylkowysokość
niepotrzebnychkosztów,aleprzede
wszystkimprzeciwdziałanarastaniu
lekoopornościuzwierząt,jakteżupo-
tencjalnychkonsumentów.Potwierdze-
niemuzyskanychwdoświadczeniu
wynikówmogąbyćwcześniejszeob-
serwacje,którewykazałyzasadność
stosowaniaselektywnejmetafilakty-
kiucielątwokresietuczuzużyciem
tylmikozyny,wporównaniudoma-
sowejformyantybiotykoterapiiprofi-
laktycznej(10).Wartozaznaczyć,że
prawdopodobnieistotnympowodem
decydującymoefektywnościselek-
tywnejmetafilaktykijestmomentjej
podjęcia,liczonyoddniawprowadze-
niazwierzątnafermęirozpoczęcia
tuczu,któryznacznieróżnisięwpre-
zentowanychpracach(począwszyod
momentuwprowadzeniazwierząt,aż
do4.dniaodichprzybyciadobuka-
ciarni)(10,12,29).Wprofilaktyceza-
paleniapłucubydławywoływanego
przezmykoplazmymetafilaktykama
zastosowaniejedyniewściśleuza-
sadnionychprzypadkach,np.wpro-
wadzaniezwierzątdostadzwysokim
wskaźnikiemśmiertelnościlubobja-
wamiklinicznymidiagnozowanymi
u20%osobników(20).Wówczasza-
lecasięprofilaktycznąantybiotykote-
rapięuwszystkichzwierzątwstadzie
(31).Tegotypupodejściepotwierdzają
m.in.badaniazwykorzystaniemleuko-
mycynyucielątzakażonychMycopla-
smabovis.Obserwowanounichprawie
100-procentowąredukcjęśmiertelno-
ści,mimonadalwidocznychobjawów
klinicznych(21).
Badaniomprowadzonymnadefek-
tywnościąmetafilaktykiucielątprze-
znaczonychdotuczutowarzyszyła
izolacjabakteriichorobotwórczych,
anastępniesprawdzaniewrażliwości
niektórychznichnaantybiotykisto-
sowanewterapiiBRD.Wbadaniach
tychuzyskano79szczepów,wtym
izolatybakteriizrodzinyPasteurella-
ceae,takichjak:Pasteurellamultocida,
Mannheimiavarigena,Mannheimia
haemolyticaiin.(48%).Ponadtoizolo-
wanodrobnoustrojezrodzajuMyco-
plasmaspp.(38%),wtymMycoplasma
bovisiinne.Ocenęwrażliwościizola-
tówPasteurellamultocida,Mannheimia
varigenaorazMannheimiahaemolyti-
canawybraneantybiotykiwykona-
nowoparciuometodęminimalnych
stężeńhamujących(minimuminhibi-
tionconcentration,MIC).Analizata
wykazaławysokąopornośćbadanych
szczepównaantybiotykimakrolidowe,
WeterynariaWterenie
4
