Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
978-83-7688-560-5
Przedstawicielemteoriikonfliktubyłrównieżamerykańskiantypsychiatra
TomasSzasz(1963:16–17).Jegozdaniemdanasytuacjajestkonfliktowa,kie-
dystrukturywładzyzgórynarzucająstandardydecydująceozaliczeniudanej
jednostkidokategoriiosóbchorychpsychicznie.Wtymkontekścieprzeko-
nywał,żechorobapsychicznajestmitem,któryzostałstworzonyprzezstruk-
turywładzywcelukontrolispołecznej.Cowięcejodbywasiętonapodstawie
obowiązującychnormspołecznych,etycznychiprawnych,anienormmedycz-
nych,którepowinnystanowićpunktwyjściatakiejkategoryzacji.Problemem
jestrównieżsubiektywnośćdiagnozyorazwyborumetodleczenia,botemogą
zależećodosobistychpoglądówlekarzaczypsychoterapeuty.PoglądySzasza
stałysięjednąznajważniejszychideiruchuantypsychiatrycznego,któryzaczął
rewolucjęświatopoglądowąwpsychiatriiidoprowadziłdopowstaniamodelu
środowiskowego12.
WopiniiWłodzimierzaAdamaBrodniaka(2000:154)teoriekonfliktu
wprzejrzystysposóbomawiająfunkcjonowaniegrupspołecznychzłożonych
zludzidyskryminowanych.Potrafiąprecyzyjnieopisaćdziałalnośćmedycyny
jakokluczowegomechanizmusprawującegokontrolęspołecznąidziałającego
nazasadziegrupinteresów.Sąniezwykleprzydatnewrozpatrywaniuproble-
mównierównościekonomicznychidyskryminacji,atakżewspółwystępujących
znimizjawiskmarginalizacjiorazpsychologicznejizolacji,frustracjiiagresji.
3.3.Teorianaznaczaniaspołecznego
Socjologiczneujęciechorobypsychicznejwkontekścieteoriinaznaczaniaspo-
łecznego(labeling)przedstawiłTomasJ.Schef(1999:80–85).Jegozdaniem
objawychorobypsychicznejwpewnychsytuacjachmogąbyćpotraktowane
jakopogwałcenienormspołecznych.Osobynaruszającenormymożespotkać
negatywnareakcjaspołeczeństwa.Ludzie,jużbędącdziećmi,przyswajająupo-
wszechnionewspołeczeństwiestereotypydotyczącechoróbpsychicznych.Te
stereotypysąjeszczebardziejutrwalanepoprzezliczniewystępującewkontak-
tachspołecznychpotoczneokreśleniaosóbchorych,żartynaichtematczyteż
specyficznezwrotytypu:nCzyśtyzwariował?”,nBiegłjakszalony”,nTodomwa-
riatów”.Szczególnąrolęwutrwalaniustereotypówodgrywająmedia.Przyswo-
joneprzezczłowiekauprzedzeniadecydująojegoprzyszłejpostawieireakcjach
wobecosób,którychonedotyczą.Kiedyzachowaniedanejjednostkizostanie
zdefiniowanejakoobjawchorobypsychicznej,otoczeniezaczynareagować
12ModelpsychiatriiśrodowiskowychzostanieszerzejopisanywrozdzialeVI.
32
