Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
fazastacjonarna.Natomiastwchromatografiicieczowejoddziaływaniazachodzą
pomiędzywszystkimiskładnikamiukładu:faząstacjonarną,faząruchomą(roz-
puszczalnikiem)iskładnikamipróbki,azatemnaretencjęwpływająobiefazy:
zarównostacjonarna,jakiruchoma.
Retencjamożebyćokreślanawróżnysposób.Istniejądwiepodstawowegrupy
parametrówretencyjnych.Pierwszazwiązanajestzczasem,któryskładnikispę-
dzająwkolumniechromatograficznej-takzwanymczasemretencji.Drugagrupa
natomiastzwiązanajestzobjętościąfazyruchomejprzepływającejprzezkolumnę
podczasprzebywaniawniejskładnikówpróbki-jesttoobjętośćretencji.Retencję
charakteryzujerównieżparametrwyrażającystosunekczasu,któryskładnikispę-
dzająwfazienieruchomejdoczasu,któryspędzająwfazieruchomej,takzwany
współczynnikretencji.
Każdyproceschromatograficznyjestprocesemtermodynamicznym.Zjego
istotywynika,żewtrakcieanalizychromatograficznejnieuzyskujesięwprawdzie
pełnejrównowagipodziałuwszystkichsubstancjimiędzyfazęruchomąinieru-
chomą,alewwiększościprzypadkówosiągasiędużystopieńzbliżeniadotegostanu.
StałapodziałuK,jakopodstawowawielkośćtermodynamicznaokreślającastan
równowagiprocesuchromatograficznego,zależyodtemperatury,wktórejprowa-
dzisięproceschromatograficzny,polarnościchromatografowanychsubstancjioraz
charakteruichoddziaływańzfaząstacjonarnąifaząruchomą.Ponieważwartość
stałejpodziałuokreślaszybkośćmigracjipasmachromatograficznegoprzezzłoże
sorbentu,azatemwpływanaczasjegoprzebywaniawkolumnie,parametryreten-
cyjnezniąściślepowiązane.
Możnawyprowadzićbezpośredniązależnośćmiędzywielkościąretencjiawar-
tościąstałejpodziałuK.Zdefinicjistałejpodziałuwynika,że:
K
=
c
c
s
r
=
N
N
V
V
r
s
s
r
,
gdzie:
N
s-liczbamolisubstancjiwfaziestacjonarnej,
N
r-liczbamoliwfazieruchomej,
V
N
s-objętośćfazystacjonarnej,
r-objętośćfazyruchomej.
Stosunekβ=VrlVsnazywanyjeststosunkiemfaz.
Pouporządkowaniuwzoru(1.2):
K
=
N
N
s
r
×
×
V
V
r
s
=×
β
N
N
s
r
.
(1.2)
(1.3)
Wpływposzczególnychelementówukładuchromatograficznegonaroz-
dzielanieskładnikówmieszaninyzostanieprzedstawionyprzycharakterystyce
1050Podstawowewielkościretencyjneitermodynamiczne
25