Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
MigueldeUnamuno,ChrystusVelazqueza
Wpierwszychwersachpoetaprzypominawnimstarąlegendęhiszpańską,
związanązklasztoremsióstrklarysekzPalencji,anastępnieprzechodzidoopisu
znajdującegosiętamobrazuChrystusa.Jegozdaniemniejesttopostaćzwycięzcy:
»tenChrystusnieśmiertelny,jakśmierć,niezmartwychwstajefl.śmierćjestkoń-
cem,niemanadzieinazwycięstwo.On»oczekujejedyniesamejśmiercifl.Pozo-
stajejedynieChrystuszalanykrwią,»Chrystus,którybędącpopiołem,wpopiół
sięzamieniłfl,»Chrystuskoszmarfl,»Chrystustrupfl,»Chrystusczarnyfl,»Chrystus
hiszpański,bezżadnejpłci,strasznyChrystusfl5.Tawizjapoetyckaowielkiejsile
plastycznejjestuderzająca,tragiczna,wręczantychrześcijańska.Niedługopotem
zmieniłsięstanduchapoety.Kojącwyrzutysumienia,wprzypływiewiary,podjął
pracęnadpoematemChrystusVelazqueza.
KtoczytałbyjedynietodziełodonMiguela,nieznającinnych,mógłbypomy-
śleć,żejestonczłowiekiemobdarzonymgłębokąreligijnością.Rzeczywiście,
zpoematubijewiarawBogaiwChrystusa.Wiadomojednak,żekryjesięzanią
ogromnecierpienieiwielkailośćwewnętrznychbatalii,którestaczałUnamuno,
byuwolnićsięzpsychicznychzapaściiagnostycznychzwątpień.
Życiowezmaganiaowiarę
DonMiguelurodziłsięwrodzinieotradycjigłębokokatolickiej.Jegokatoli-
cyzmniebyłrutyną,leczczymśabsolutnierealnymiszczerym.Jesttodostrze-
galnewpraktykachreligijnychiwwierzeniachbohaterów,którychopisuje
wswoichdziełach.Rzeczywiściewiaradzieciństwaprzenikaławszystkiejego
późniejszeteksty,spotykamywnichtakżetęsknotęzaminionymczasem.
WwiekupiętnastulubszesnastulatodczytałwEwangeliiswojepowołanie
kapłańskie.Pewnegodnia,podczasMszyśw.,pokomunii,otworzyłspontanicz-
nie,nachybiłtrafił,PismoŚwięte.Jegowzrokspocząłnawierszu:»Idźciewięc
inauczajciewszystkienarodyfl(Mt28,18)6.Wtymczasieznałjużswojąprzyszłą
żonęitospowodowało,żenieodpowiedziałnaodkryte,jakmusięwydawało,
powołanie.Jednakżeinnegodnia,równieżpokomunii,jeszczerazotworzyłBiblię.
ByłtofragmentzEwangeliiśw.Jana:»Odpowiedziałim:«Jużwampowiedziałem,
awyściemnieniewysłuchali.Pocoznowuchceciesłuchać?»fl(9,27).Tozdarzenie
świadczyoduchowejwrażliwościpisarza.
Wewrześniu1880rokuUnamunowyjechałdoMadrytu,bystudiowaćfilozo-
fięifilologię.Wmadryckimśrodowiskuprzenikniętymracjonalizmem,pozytywi-
zmemiscjentyzmemgubiłprostąwiarędzieciństwaipróbowałjącorazbardziej
racjonalizować.Powolizaniechałpraktykreligijnych.Opisujetowswejautobio-
graficznejpowieścipt.Pokójwśródwojny:»Napierwszymrokuuczęszczałnamszę
5M.deUnamuno,ElCristoyacentedeSantaClara,w:Poesíacompleta,t.2,Madrid1987,s.58-62.
6CytatyzPismaświętegoprzytaczamyzaBibli!Tysi!clecia.
