Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
NIEZNAMNIKOGOCHOĆBYPODOBNEGODOŚWIRSZCZYŃSKIEJ
nazwisk„notorycznychpijaków”...Większośćztychpropozycjibrzmi
dziśnieznośniemoralizatorskolubwręczśmiesznie.Dydaktycznyton
musiałdrażnić–jakbardzo,ukazujesatyrapióraArturaMariiSwi-
narskiego,która–jakkolwiekdowcipnaicięta–bagatelizujeproblem
idodatkowowyśmiewatakżetwórczośćŚwirszczyńskiej9.Poetkanie
bałasięośmieszenia,aswymiwystąpieniaminieraznarażałasięna
złośliwekomentarze10.Zależałojejnapodjęciudziałaniawykracza-
jącegopozapisanie–wierzyławszak,żejedenczłowiekmożewiele
zdziałać...Świrszczyńskapublikowałasweapeleantyalkoholowewie-
lokroćwciąguniemalczterechdekad,coświadczynietylkoowadze,
jakąprzywiązywaładotegoproblemu,alenadewszystkoukazujejej
odwagę,upórikonsekwencję.Zbiórswoistychfilipikantyalkoholo-
wychstanowiwyrazistyprzykładjejniegasnącejwiarywto,żeświat
możnainależyzmieniać.
KartkującgazetyzartykułamiŚwirszczyńskiej,zaczynałam
rozumieć,dlaczegonazywanojąwariatką.Jejpublikacjeujawniają,
jaktrudnymmusiałabyćczłowiekiem–upartym,nieustępliwym,
konsekwentnieforsującymswojepomysły,choćbydlaresztyświata
byłyanachroniczneiśmieszne.Jednocześnie,wieloletniaicałkowi-
ciedaremnabataliaprzeciwkopladzealkoholizmuwśródPolaków
wzbudziłamójszacunek,gdyuświadomiłamsobie,żepoetka-siłaczka
przecieżtrafniezdiagnozowałatęzgubnąskłonnośćrodaków.
WewspomnieniachdotyczącychŚwirszczyńskiejczęstoprzywo-
ływanesąsytuacje,gdyjejzachowaniebyłopiętnowane:uprawiała
„joggingnaPlantachwśródokrzyków»wariatka«”11;jejmanifesty
poetyckiekwitowano„pukaniemsięwczoło”12iczęsto„osmarowy-
wano”jąwprasiejakodziwaczkę13.Ludziegorszylisię,gdymówiła,
9„PlatonpiłipiłHoracy/podczaspracyipopracy[...]Kochanowskipił
podlipą/przedpisaniem,wczasieipo.[...]MolierspijałsięzRacinem,lecznie
owocowymwinem.[...]PiłacałaMłodaPolska:/piłKasprowicz,piłaSolska[...]
Ijużnierazbyłpijany/takżeniżejpodpisany./AwŚwirszczyńskiejwieczna
susza/znamyskutek:–Orfeusza!”A.M.Swinarski,SatyranaAnnęŚwirszczyń-
ską(któraproponuje,byśmymiastwódkipilipiwoiwinoowocowe),„Odrodzenie”
1946,nr51/52.
10Zob.J.Urban,Poczciwość,„Szpilki”1971,nr52(polemikaztezamitekstu:
Kilkapropozycji,wypowiedźA.Świrszczyńskiej,„DziennikPolski”1971,nr281,
s.3);czykąśliwarecenzjabajekdladzieciŚwirszczyńskiejpióraM.Słomczyń-
skiego(Kotekzkontrwywiadu,„GłosWybrzeża”1955,nr13,s.21).
11M.Piątkowska,Świrszczyńska.Terazjestemzpowietrza,„WysokieObcasy”
(dod.do„GazetyWyborczej”)2000,nr25,s.10.
12Zob.Cołączypoetęzeświatemwszystkichistotżywych?,rozmowęzA.Świrsz-
czyńskąprzeprowadziłaH.Murza-Stankiewicz,„Poezja”1975,nr5,s.31(Pole-
mika:M.Aniśkowicz,DobreradyciociAni,„Literatura”1975,nr29,s.15).
13Zob.Upisarzy,rozmowęzA.Świrszczyńskąiin.przeprowadziłM.Seler,
„Literatura”1979,nr7,s.6.
