Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
dziękipomocyAndrzejaZakrzewskiego–wtrzydziestąpiątąrocz-
nicęśmierciradzieckiegodyktatora–zostałopublikowanynała-
machnTygodnikaKulturalnego”z6marca1988r.Tegosamego
dniawtelewizyjnejnPanoramie”,nadawanejogodz.22.00,prowa-
dzącamagazynZdzisławaGucazacytowałafragmentmojegoarty-
kułu.Piszęotymniedlatego,żechcęsiępochwalić(choćchybapo
troszeteżiztegopowodu),aleprzedewszystkimdlatego,że–jak-
bytodzisiajniebrzmiałonieprawdopodobnie–wokresiepierestrojki
igłasnostiwlatach1987–1988,wzakresiebadańiupowszechnia-
niawiedzynatematstalinizmuihistoriikomunizmu,prasara-
dzieckawyprzedzałazdecydowanieśrodkikomunikacjispołecznej
wPolsce.IchociażwzakresiestudiównadkultemStalinawPolsce
inaświecieodtamtejporypoczynionoogromnepostępy6,przecież
mójartykuł–opartygłównienakwerendzieprasowej–nadalmoże
byćużytecznydlabadaczydziejównajnowszych.
Niemniejjednakmuszęzasygnalizowaćpewnąwątpliwość,
jakanasunęłamisięprzypowtórnejlekturzetegotekstupolatach.
Otóżopisującżałobnypochód,który9marca1953r.przemasze-
rowałAlejamiJerozolimskimiprzedDomemPartii,podkoniec
artykułunapisałem:nWedługrelacjiprasowychprzedtrybunąprze-
maszerowałowówczasponad350tys.osób.Byłatoprawdopo-
dobniewcałychtysiącletnichdziejachPolskinajwiększauroczy-
stośćżałobnapoświęconaczłowiekowi,któryniebyłPolakiem,
azarazemnajwiększauroczystośćżałobna,wktórejzebranilu-
dzieniepodążalizatrumną”.Mojewątpliwościnieodnosząsię
przytymdokwestii–praktycznieniemożliwejdozweryfikowa-
nia–liczbyuczestnikówżałobnegopochodu,leczdotycząostat-
niegofragmentutegocytatu.Oileaktualnepozostajestwierdzenie,
żebyłatonnajwiększauroczystośćżałobnapoświęconaczłowie-
kowi,któryniebyłPolakiem”,otyle–wkontekścietegowszyst-
kiego,czegobyliśmyświadkamiiuczestnikamiwkwietniu2005r.
6Zob.zwł.:R.Kupiecki,„Natchnieniemilionów”.KultJózefaStalinawPolsce1944–1956,
Warszawa1993;M.Kula,Religiopodobnykomunizm,Kraków2003;J.Plamper,KultStali-
na.Studiumalchemiiwładzy,tłum.K.Bażańska-Chojnacka,P
.Chojnacki,Warszawa2014.
14
