Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CormacMcCarthy
15
negatunkowo,alepowiązanekoncepcyjnie.Toniejestkrajdla
starychludzi,rzeczosadzonawewspółczesnychrealiachamery-
kańsko-meksykańskiegopogranicza,pokazuje,jakwdzisiejszych
czasachmożeujawnićsięodwiecznezłoczłowieka,doprowadza-
jącdoupadkucałegogatunku.ZkoleiDrogatonarracjafanta-
styczna,nasuwającawniosekponiekądprzeciwnyprzezimpli-
kację,żerodzajludzkimożesiępodźwignąćpodoświadczeniu
skrajnegoupodlenia.
RzeczjasnaulokowaniepowieściMcCarthy’egonamapie
amerykańskichtradycjiliterackichdajeograniczonepojęcieobo-
gactwieinspiracji,motywówiproblemówodzwierciedlonych
wtejprozie.KrytycypodkreślająpokrewieństwoutworówCor-
macazdziełamifundamentalnymiwhistoriiliteraturyamery-
kańskiej,począwszyodMobyDicka(1851),alenierzadziejpiszą
oodwołaniachfilozoficznychodPlatonaprzezNietzschegodo
Camusa12,ousytuowaniutwórczościCormacawzględemnaj-
ważniejszychmodelipowieści:realizmu,modernizmuipostmo-
dernizmu,oujęciachmateriihistorycznej,oproblematycznych
przedstawieniachpłciirasy(jedenzzarzutówkierowanychpod
adresempisarzadotyczymałoskomplikowanychpostacikobie-
cych)iwieluinnychtematach.
MimolicznychtropówinterpretacyjnychksiążkiMcCar-
thy’egoukładająsięwspójnyprojektliteracki,przyczymdo
sednaowegoprojektumogąprowadzićczytelnikaróżneścieżki.
Powieściniewynikająjednazdrugiej,tylkowzajemniepowią-
zanenazasadziehomologiistylu,symbolikiitematyki.Począw-
szyodStrażnikasadu,pisarzewidentniepoleganaarchetypach,
którewyznaczająważneparalelemiędzyposzczególnymiutwo-
rami.Cociekawe,właśniemetodydopasowaniaarchetypówdo
określonychpowieściowychkontekstówpozwalająwyróżnićdwa
modeletekstu,międzyktórymioscylująnarracjeautoraDrogi.
Otóżróżnicamiędzytymimodelamiwynikaztego,czylub
wjakimstopniuarchetypyumotywowaneprzezkontekst.
Zatemzjednejstronymamywariant,gdzielosbohaterówory-
12Por.StevenFrye,nHistories,Novels,Ideas:CormacMcCarthyandthe
ArtofPhilosophy”,[w:]TheCambridgeCompaniontoCormacMcCarthy,red.
StevenFrye(Cambridge:CambridgeUniversityPress,2013),s.3-11.