Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Powiedziałbymwtymkontekście,lecznainnympoziomie
ogólności,żeto,coflwspółczesne”,zawszejestniepewne,po-
nieważkiedyjestpewne,przestajebyćflwspółczesne”,zostaje
zawłaszczoneprzezflprzeszłe”,stającsięsubstancjalnąformą
flhistorii”.Wymianaflwspółczesnego”iflhistorycznego”do-
konujesięwjednympokoleniuwielokrotnie.Pamięć,która
jestgwarantkąjednostkowejtożsamości,przypomina,żeto,
coprzydarzyłosięnamnaróżnychobszarach(codzienności,
działalnościsymbolicznej,obecnościwżyciuspołecznym)
przedćwierć-lubpółwieczem,należydonaszejbiografii.
Doświadczeniepodpowiadajednak,żebiografiepodmio-
tówpoznającychnieuspójniająsięwtejsamejlekturze4.
Aponieważsensemistnieniawspólnoty(różnych)przekonań
jestwzajemna―generacyjnaiponadgeneracyjna―lektura
jejtekstów,trudnąlekcjęflwspółczesności”odrabiamystale
inanowo.
2.flWspółczesności”chybaniepowinnosięrozpatrywać
analogiczniedobadaniaprocesuhistorycznoliterackiego
zuwaginajejnieostrośćigeneracyjnąuzurpację.Onieostro-
ścitegopojęcia,tj.jegoistnieniuponadorazpozagranicami
historycznegoczasukonkretnychbiografii(igeneracji),już
wspomniałem.Tymniemniejuzurpacyjnycharakterpojęcia
flwspółczesność”jestrówniewidoczny.Gdyprzyłożyćdonie-
gokryteriakrytykipostkolonialnejczypostzależnościowej,
zauważymy,iżflwspółczesność”zawszejestobszaremza-
właszczaniaumysłów.Ci,którychbiografiazaczęłasięwcześ-
4Zob.uwagęHenrykaMarkiewicza:fl[ł]różniemożnaliteratu-
ręwspółczesnąrozumieć:albojakoliteraturę―dosłownie―czasu
bieżącego;albojakoliteraturęzaczynającąsięodostatniejsilnejcezury
literackiejczy―wwarunkachpolskich―politycznej;albowreszciejako
literaturę,którąpamiętasięwewłasnymdoświadczeniuczytelniczym
jakopowstającą.Mówiącprościej:dlamniewspółczesnośćtojestto,co
jajakonowośćczytałem,awszystko,copojawiłosię,zanimjastałem
sięczytelnikiem,todlamniehistorialiteratury”.Oliteraturze,literatach
ibadaniachliterackich.ZHenrykiemMarkiewiczemrozmawiaMarian
Kisiel.flŚląsk”1995,nr1.Przedrukw:H.Markiewicz:Mowyirozmowy
1961―2010.Kraków2011,s.195.Tożwniniejszejksiążce,s.191.
—11—