Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JanuszŚwiniarski
ORCID:0000-0002-4694-4600
JoannaSkulska
ORCID:0000-0001-9875-1774
WojskowaAkademiaTechniczna
WydziałBezpieczeństwa,LogistykiiZarządzania
ZakładNaukHumanistycznych
Rola
fakenewsów
wzmaganiachobezpieczeństwoinformacyjne
Określenie
fakenews
jestneologizmemzaczerpniętymzjęzykaangiel-
skiegoitłumaczonejestnajęzykpolskijakofałszywaalbonawetwypaczonawia-
domośćlubinformacja,atakżejakowiadomośćzakłócona,swobodnainieskrę-
powanaorazwadliwamoralnielubnierzetelna.Określenietowlicznychjegode-
skrypcjachodnoszonejestdonieprawdziwychikłamliwychtreścipublikowa-
nychwmediach,szczególniewmediachspołecznościowych.Awięcpopularnie
fakenews
(fałszywa,wypaczonaorazniepewnawiadomość)zawężonybywado
tychtreści,któreznajdująsięwpublikacjachmedialnych.Ogółtychpublikacji
zasadniczozawierainformacje,któredzielisięnainformacjewswejtreściifor-
mieprawdziwe(tudzieżuprawdopodobnione),Udobrelubzłe,aleprawdziwe”,
oraznainformacjewswejtreściiformiefałszywe.Teostatnieokreślanebywają
jakodezinformacje,
fakenewsy
ipostprawdy1.Dawniejopisywanojesłowamita-
kimijakpropaganda,plotka,legenda,mititp.,oznaczającymipoprostumanipu-
lacjęinformacją,którajakkonstatujewielujeststarajakświat,alewcześniej
niebyłotechnologii,któraumożliwiałabytakszybkiejejrozprzestrzenianiesię.
Rozwójnowychtechnologiizmieniłbowiemkontekst,wjakimzjawiskotofunk-
cjonuje.Wsieciłatwoutonąćwzalewienapływającychzewszystkichstron,anie
zawszesprawdzonychiwiarygodnychinformacji2.Jakzdajesię,żecelniekon-
statujeWojciechOrliński:
1RalphKeyespisze,żewerzepostprawdynietylkomamyprawdęikłamstwo,lecztakżetrzeciąkate-
gorięniejednoznacznychstwierdzeń,którenieprawdą,alekrótkomówiąckłamstwem.Uatrak-
cyjnionąprawdą,którąmożnanazwać
neoprawdą,softprawdą,fauxprawdą
i
prawdąlite.
Zob.
R.Keyes,
Czaspostprawdy.Nieszczerośćioszustwawcodziennymżyciu
,tłum.P.Tomanek,Warszawa
2017,s.327.
2Zob.https://panoptykon.org/stop-dezinformacji-przewodnik[dostęp:20.03.2022].
11