Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nadpodziałemkomórekzwierzęcych.Odkrył
bezrdzennewłóknanerwowe(włóknaRemaka)
izwójnerwowy(zwójRemaka)wsercużaby
jakoczęśćswoistegoukładuwarunkującegoauto-
matyzmpracyserca.
1858—RudolfVIRCHOW(1821–1902;niem.
anatomipatolog),twórcateoriipatologiikomór-
kowej,wedługktórejpodłożemwszystkichpro-
cesówżyciowych,awięcichorobowych,są
komórki.PublikacjeVirchowa,częstowjęzyku
łacińskim,ujawniająuznanieautoradlakomór-
kowejpodstawyciągłościżycia,cozostałopod-
sumowanewjegosłynnymaforyzmieOmnis
cellulaecellula(„wszystkiekomórkipochodzą
zkomórekpoprzednioistniejących”).
1861—MaxJohannSigismondSCHULTZE
(1825–1874;niem.anatomihistolog)opracował
ogólnąteorięprotoplazmyjakopodłożaproce-
sówżyciowychorazwykazałjejpodobieństwo
wkomórkachroślinnychizwierzęcych.Dzięki
jegopracomzostałoustalonepowstawaniekomó-
rekwwynikupodziałukomórekmacierzystych.
1869—FriedrichMIESCHER(1844–1895;szwajc.
fizjolog)otrzymałzkrwinekropykwaśnąsub-
stancjębogatąwfosforiazot,którąnazwał
nukleiną(późniejszachromatyna).Wprowadził
terminprotaminadlaorganicznejzasadyzwią-
zanejznukleinąwyodrębnionązespermyłososia.
1872—ClaudeBERNARD(1813–1878;franc.
fizjologipatolog),m.in.profesorfizjologiieks-
perymentalnejimedycynyeksperymentalnej
wParyżu.Odkryłglikogeniznacznierozszyf-
rowałjegoprzemianęorazrolęwątrobywmeta-
bolizmiecukrów.Sformułowałkoncepcjęiwpro-
wadziłnazwęwewnętrznewydzielanie,pod-
kreślającudziałtrzustkiwtrawieniuorazjej
funkcjęwewnątrzwydzielniczą.Wroku1872
wypowiedziałmyśl,żedlazrozumieniazłożono-
ścizjawiskażyciatrzebaprzeprowadzićwnikliwą
analizęchemicznąelementówbudulcowychtka-
nekinarządów.
1873—Wacław(MAJZEL)MAYZEL(1847–1916;
pol.histologilekarz)odkryłpodziałjądra
wkomórkachzwierzęcych,nazwanypóźniej
mitozą.
1875—OscarvonHERTWIG(1849–1922;niem.
biologiembriolog)wykryłredukcjęliczbypa-
łeczkowatychtworów(nazwanychpóźniejchro-
mosomami)wpodziałach,prowadzącychdo
powstaniakomórekrozrodczych(późniejsza
mejoza).
1876—EduardvanBENEDEN(1846–1910;belg.
zoolog)odkryłcentriole.
1877—EdwardAdolfSTRASBURGER(1844–
–1912;pol.botanik),docentSzkołyGłównej
wWarszawie,anastępnieprofesoruniwersytetów
wJenieiBonn,gdziestworzyłośrodekbadawczy
wdziedzinieanatomiiicytologiiroślinnaskalę
światową;opisałpodziałbezpośredni(amitozę)
ipośredni(mitozę)komórekroślinnych.
1878—OttoBÜTSCHLI(1848–1920;niem.zoo-
logicytolog)należydoodkrywcówmitoty-
cznegopodziałujądrakomórkowegouzwierząt.
1878—WillyKÜHNE(1837–1900)zaproponował
terminenzymdlatzw.fermentównieuorganizo-
wanychwdrożdżach(odwyrażenia„enzyme”,
pogrecku:wdrożdżach),alenietylkownich
występujących.
1878—W.SCHLEICHERjestautorempojęcia
kariokinezadlapodziałupośredniegojądrako-
mórkowego.
1878–1880WaltherFLEMMING(1843–1905;niem.
cytologihistolog)wprowadziłterminmitoza.
1884—AlbrechtKOSSEL(1853–1927;niem.
biochemik)przyjąłnazwęhistonydlabiałek
związanychznukleinąkomóreksomatycznych.
Wydzieliłporazpierwszyadeninęzekstraktów
trzustkowych,apirymidynyzpreparatówkwasu
nukleinowego.Wykryłhistydynę(1896).Został
1888
laureatemnagrodyNobla(1910).
—
Wilhelm
Gottfried
WALDEYER
(1836–1921)ustaliłterminchromosomydla
włókienekpowstającychpodczasmitozyistwier-
dziłichrównomiernerozdzieleniepomiędzyjądra
komórekpotomnych.
1888—AlbertvonKÖLLIKERprawdopodobnie
byłpierwszym,którywyizolowałmitochondria
zmięśniowadów.
1889—FranzHOFMEISTER(1850–1922;niem.
chemik)otrzymałkrystalicznąalbuminębiałka
jajakurzegoprzezfrakcjonowanewysalanie.
1889—R.ALTMANNwprowadziłterminkwasy
nukleinoweiwydzieliłje,wolneodsubstancji
białkowych,zdrożdżyorazztkanekzwierzęcych.
1894—R.ALTMANNzaproponowałnazwębio-
blastydlazaobserwowanychprzezsiebieorga-
nelli(późniejszychmitochondriów).
1897—EduardBÜCHNER(1860–1917;niem.
chemik,m.in.profesoruniwersytetuweWroc-
ławiu).Zdołałwyekstrahowaćzkomórekdrożdży
zespółenzymówkatalizującychfermentacjęal-
koholową,którynazwałzymazą(1903),aktóry
pozwoliłmuprzeprowadzićtransformacjęche-
micznąglukozydoetanoluidwutlenkuwęgla
bezudziałukomórekdrożdży;udowodnił,że
fermentacjialkoholowejniewywołujążyweor-
ganizmy.UzyskałnagrodęNobla(1907).
1898—CarlBENDAustaliłterminmitochondrion
(odgreckichsłów:mitos—nitka,chondros
—granula).
1898—CamilloGOLGI(1844–1926;wł.anatom
ilekarz)odkryłstrukturęsiateczkowąnazwaną
aparatemGolgiego.Zabadaniamikroskopowe
układunerwowegouzyskał—razemzSantiago
RamónyCAJALEM(hiszp.histologiem)—
nagrodęNobla(1906).
4
