Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.2.Perspektywasemiotyczna
33
Rozpoczęciewojnyoznacza,żedoprowadzeniawalkwysyłanisą
wszyscyzdolnidouniesieniabroni.Tozaśskutkujeniedoborem
rąkdopracy:brakujeludzidoobsiewaniapólizbieraniaplonów,
hodowlizwierząt,wytwarzaniaimagazynowaniażywności.Do-
datkowochaoswojnyiniepewnośćjutraograniczająaktywność
większościcywilówdozabiegówkoniecznychdoprzeżycianastęp-
negodnia:znalezieniajedzeniaischronienia.Brakdługotermino-
wychdziałańwpołączeniuzniedoboremzdolnychdopracyludzi
orazniszczycielskądziałalnościąwojskpalącychpolairekwirują-
cychdostępnążywnośćpowodujepowszechnygłód.Błędnekoło
zamykasię,kiedyogólnedrastycznepogorszeniewarunkówżycia:
niedożywienie,wojennezniszczeniadomówiupraw,krwaweżni-
wobitewimasoweucieczkiludnościzterenówogarniętychwojną,
skutkujewzrostemogólnejpodatnościnachorobyorazszybszym
przenoszeniemzarazków,przyczyniającsiędokolejnychwybu-
chówepidemii.WbarokowejIkonologiiCesareRipy,szczegółowej
encyklopediisymboliialegoriistosowanychodczasówgreckichaż
doXVIw.,wojnaprzedstawionajestjako
kobietaoprzerażającymwyglądzie,opancerzona,zzapalonąpochodnią
wdłoni,kroczącanaprzód.Wokółniejwalająsiępoziemilicznenaczynia
złote,srebrneorazklejnoty,pomiędzyktórymiwidaćwizerunekPlutona,
bogamajętności,całypołamanynaznak,żewojnamarnuje,rujnujeiniszczy
wszelkiebogactwo,nietylkotam,gdziesięzatrzymuje,alewszędzie,którę-
dyprzechodzi15.
Wojnawświadomościspołecznejjestwięcźródłemwiększości
najgorszychmożliwychnieszczęśćinajstraszniejszychzagrożeń.
Nieuchronnieprowadzidoobaleniaistniejącegoporządkuspołecz-
nego,rządzącychnimnormiwartości,wichmiejscewprowadza-
jącchaos.Samawręczjestchaosem,stanowiącymprzeciwieństwo
kruchejicennejkultury,pozwalającejnaspokojne,przewidywal-
neżyciewobdarzonymsensem,ustrukturyzowanymświecie.Te
dwiejejcechy:negatywizmocenorazopozycyjnośćpojęćwojny
iżyciacodziennegomająnajistotniejszeznaczeniewzrozumieniu
podwójnejroliwojnywżyciuspołecznym:kulturotwórczejnapo-
ziomiespołecznymitraumatogennejnapoziomiejednostkowym.
mańska-Grossowa,Gdańsk-Warszawa2002;NormanDavies,Europa,tłum.El-
żbietaTabakowska,Kraków2002.
15CesareRipa,Ikonologia,tłum.IreneuszKania,Kraków1998,s.202.
