Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
anadtouczuliprzewagęmaterjalnąwczasietejcudownejkampanji
Reńskiej,wsławionejprzezbohateraromansuzwanegohrabią
deGuicheiopiewanejprzezBoala;kampanji,którawprzeciągutrzech
miesięcyzniweczyłapotęgęstanówzjednoczonych.
LudwikXIVbyłoddawnanieprzyjacielemholendrów,którzysię
zniegonaigrywaliiznieważali,przyznaćwprawdzienależyprzez
pośrednictwofrancuzówzbiegłychdoHolandjii.Dumanarodowa
nadawałanazwęMitrydataRzeczypospolitej.Takwięczjednoczyłasię
podwójnanienawiśćprzeciwWittom.
Tenwódz,gotowymierzyćsięzLudwikiemXIV,którego
przyszłośćwydawałasięiurzeczywistniłaolbrzymiąbyłWilhelm
książęOranji,synWilhelmaVIiwnukzHenrykiStuartKarolaIkróla
angielskiego,todziecię,októrymwspomnieliśmy,żecieńjego
spostrzeganozastatuderatem.Tenmłodzieniecmiałlat22w1672
r.JandeWittbyłnauczycielem.Pomimoprzywiązania,jakiemiał
doswegowychowańca,uważająckorzystnemdladobra
powszechnego,wyjednałedyktwiecznypozbawiającygonadziei
statuderatu.LeczOpatrznośćodrzuciłazarozumiałośćludzką,która
tworzyiniweczywładzeziemskiebezJejpośrednictwa;przez
zmiennośćholendrówiobawęwzbudzonąprzezLudwikaXIV,
zniewoliłaWielkiegoPensjonarza,żezniósłwiecznyedykt
przywracającstartuderatdlaWilhelmaOranji,któregopowołała
docelówukrytych,dotądwtajemniczychotchłaniachprzyszłości
pogrążonych.
WielkiPensjonarzuczyniłżądaniomswychzłomków,lecz
Korneljuszokazałsięuporczywszymipomimopogróżekoranżystów,
którzytrzymaligowoblężeniuwDordrechcie,odmówiłpodpisaćakt
przywracającystatuderat.
Nakoniecnaprośbyżonyzalanejłzamipodpisał,dodającprzy
umieszczeniuswegonazwiskadwiezgłoskiV.C.(vicoactus),
cooznaczało,zmuszonyprzemocą.Cudemprawieocalałtegodnia
przedrazamiswychnieprzyjaciół.CosiętyczyJanadeWitt,jego
przyzwolenielubobyłorychlejszeibezograniczeń,jednakżenie
zabezpieczyłogoodprześladowań.Wkilkadnipotem,zamierzano
gozamordować.Pomimokilkurazównożemzadanych,pozostałprzy
życiu.
Oranżyściuważając,żedospełnieniaswychzamiarów,dwajbracia
będąimzawszenazawadziepostanowilizmienićtaktykędla
zgładzeniaichzeświata;spróbowalizateminnejbroni,gdyichsztylet
zawiódł,tojestużylipotwarzy.Częstosięzdarza,żewchwili
