Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SYLWETKIUCZONYCHIPOLITYKÓWW„PAMIĘTNIKUPOLITYCZNYMIHISTORYCZNYM”M
13
ifilozofa,leczopisostatnichdwóchmiesięcyżycia,którespędziłw1778roku
wrazzżonąTeresąwgościnieuhrabiegoRenégodeGirardinwErmenon-
villeniedalekoParyża.Piękneotoczeniedomusprzyjałoregeneracjisiłpo
latachintensywnejpracyiproblemachzezdrowiembohateratekstu:
Nigdziepewnieniemaszogrodu,którybybyłzałożonyzwiększymgustemjak
ten,którywErmenonvillena10godzinodParyża[markizowiedeGerardin]
założyli6.
Rousseaucodzienniespacerował,najczęściejzsynemgospodarza,zbie-
rającroślinydozielnika,choćwcześniej,w1769roku,zamierzałpozbyćsię
zarównozbioruziół,jakipraczzakresubotaniki.Wspomnianezbiorybyły
wynikiemjegozainteresowaniaflorystykąipisarzsystematyczniepowiększał
swojekolekcje.Wieczoryczęstospędzałprzymuzycezrodzinągospodarzy.
WiększośćtekstuzajmowałopisnagłegopogorszeniastanuzdrowiaRous-
seauwrazzdrobiazgowymwyliczeniemnasilającychsiędolegliwościróż-
nychczęściciała.Następnieautorodtworzyłostatniedramatycznechwile
życiapisarza:
Gdygożonazwielkąbiedąpodpierała,zawlókłsięnałóżkoswoje,tamtrwałkil-
kamomentówwnajgłębszymmilczeniu;potemchciałwstaćkoniecznie.Żona
podpierałago,alewśródizbyupadłizsobążonęobalił.Onachcegopodnieść,
onstraciłmowęinieruszyłsię.Krzyknieżona!Natozbiegająsię,drzwiwybi-
jają,panaRousseaupodnoszą,żonabierzegozarękę,onjąściśnie,westchnie
ostatniraziumiera.Tobyłoogodziniejedenastejzrana7.
AutortekstuplastycznieopisałnagłąśmierćRousseau,któranastąpiła
2lipca1778rokuzpowoduwylewukrwidomózgu.
BENJAMINFRANKLIN(1706–1790)
W1784rokuukazałsięw„Pamiętniku”obszerny,dwuczęściowyartykuł
pt.BenjaminFranklin,czyliniektóreonimizasługachjegowiadomości8.Po
krótkimwprowadzeniuanonimowyautorprzeszedłdoszczegółowegoprzed-
stawieniażyciorysuFranklina,podkreślającjegowyjątkowąpracowitość
6
7
Tamże,s.123.
Tamże,s.129.
8
PPH1784,styczeń,s.23–41;luty,s.139–150.
