Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałIII.Patologiaczerniakaskóry
AnnaNasierowska-Guttmejer
1.Wprowadzenie–histogenezaczerniaka
Czerniakpowstajezkomórkizwanejmelanocytem,pochodzącejzneuroektodermy
.Wokresie
rozwojuembrionalnegomelanocytywędrujązgrzebienianerwowegoiprzemieszczającsię
wzdłużwypusteknerwowych,osadzająsięwróżnychnarządach.Najliczniejwystępują
wskórze,główniemiędzykeratynocytamiwarstwypodstawnejnaskórka.Codziesiątakomór-
katejwarstwyjestmelanocytem.Cechujejąowalnylubrozgałęzionykształtorazlicznewypu-
stkicytoplazmatycznewnikającemiędzykomórkinabłonkawielowarstwowegopłaskiego.Me-
lanocytłączycechykomóreknerwowych,wykazującobecnośćichantygenóworazkomórek
endokrynnych,syntetyzująciwydzielającswoistybarwnikzwanymelaniną.Syntezamelaniny
zachodziwpęcherzykachpowstającychzaparatuGolgiego.Substratemdlaniejjestamino-
kwastyrozyna,zktórejpodwpływemenzymuoksydoreduktazy(tyrozynazy)powstajemela-
nina.Syntezamelaninyzachodziwpęcherzykachzwanychmelanosomami.Pęcherzykiteprze-
mieszczająsięwzdłużwypustekmelanosomówdokomóreknabłonkawielowarstwowego
płaskiegolubprzedostająsiędoskórywłaściwej,gdziesąendocytowaneprzezfibroblasty
.Fi-
broblastywypełnionemelaninązwanesąmelanoforami.Ponaświetlaniuskórypromieniami
nadfioletowyminastępujezwiększonewydzielanieziarenekmelaninyzmelanocytówdokera-
tynocytów,cowzmagaintensywnośćzabarwieniaskóry
.Następniezwiększasięsyntezamela-
ninywmelanocytachijejwydzielaniedokomóreknabłonka.Czynnośćmelanocytówjestre-
gulowanaprzezhormonstymulującymelanocyty
,czylimelanotropinę(MSH)przysadkioraz
melatoninęszyszynki.
Melanocytypozaskórąumiejscawiająsięwbłonachśluzowych(przewodupokarmowego,
oddechowego),sromie,drogachmoczowo-płciowych(prącie,pochwa,szyjkamacicy
,pęcherz
moczowy)luboponachmózgowych.Szczególnąpostaciąjestczerniakoka(melanomaoculi)
powstającyzmelanocytówjagodówki,naczyniówkilubtęczówki.Jegostanemprzednowo-
tworowymjestczerniaczkaokacharakteryzującasięsilnymzabarwieniemjagodówkiorazobe-
cnościąznamionbarwnikowychbliskorogówki.
Melanocytwokresierozwojuosobniczegomożeprzekształcićsięwkomórkęznamieniową.
Charakteryzujejąbrakwypustekcytoplazmatycznych,zdolnośćdohiperplazji,skupianiasię
wgrupachwnaskórku,warstwieskórno-naskórkowejorazwkraplaniadoskórywłaściwej.
Komórkiznamieniowetworzązmianybarwnikowełagodnezwaneznamionaminabytymi
wrozwojuosobniczym.
16
