Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
18
UtwórCzikulakereglegczimógłbyistotnyminstrumentem
wpracymisyjnejbuddyjskichmnichównadworachmongolskich
książąt.PodobnąrolęodegrałtybetańskitraktatSieciarabsel
[ćobjaśnieniepoznawalnego(świata),,tyb.Shesbyarabtugsalba,
wskrócieS.b.],któryzostałnapisanyw1278rokuprzezwybitnego
mnichatybetańskiego,mistrzaszkołybuddyjskiejSakjapa(Saskya
pa),PagbalamęLodo
uGjelcena(tyb.)Phagspablamablogrosrgyal
mtshan),specjalniedlamongolskiegoksięciaCzinggima,starszego
synacesarzaKubilaja.PoczątkowoutwórCzikulakereglegczi
traktowanybyłprzezbadaczyjakotłumaczeniewłaśnietego
tybetańskiegotraktatuabhidharmicznego.Wmiaręcorazdokład-
niejszegopoznawaniatekstuCzikulakereglegcziprzezuczonych
powstałydwiekoncepcjenatematjegopowstania:żejeston
opartynainnymutworzetybetańskim,lubżejestoryginalną
przeróbkątybetańskiegotraktatuSieciarabsel,skomponowaną
przezmongolskiegouczonegoSziregetuGuusziCzordżi,ego(patrz
rozdziałStanbadańnadtekstem).
DopieroobecnieszczegółowaanalizatekstuCzikulakeregleg-
cziumożliwiłastwierdzenie,żeniejestonbezpośrednim
tłumaczeniemutworuSieciarabsel.Uważam,żeCzikulakeregleg-
czimożebyprzekłademtybetańskiejkompilacjiopartejnawielu
źródłach,wtymrównieżwogromnejczęści–ponad60%–na
dzielePagbalamy.Niestetytybetańskioryginałniezostał
odnaleziony.
Językutworumongolskiego,częstoniejasny,zlicznymi
błędamiwszykuwyrazów,świadczyotym,żemamydoczynienia
ztłumaczeniem,aniezkompilacjąpisanąwjęzykumongolskim.
Kolejnymargumentemprzemawiającymzaistnieniemtybetań-
skiegopierwowzorujestniecopóźniejszytekstojrackiZaja-
pandity(1599-1662),opodobnymtytuleU
"zeksertusatajcuchula
kerektu
"kemeku
"(wskrócieCuchulakerektu
"),wtreścibardzo
zbliżonydoCzikulakereglegczi,aczkolwiekobszerniejszy.Sądzę,że
możeonbytakżetłumaczeniemtegosamegotekstutybetań-
skiego,aróżnicemiędzymongolskąwersjąklasycznąaojracką
wynikająbądźzfaktuprzekładaniainnejwersjitegosamegotekstu
tybetańskiego,bądźzwzbogaceniatekstuZaja-pandityofragmen-
tyopartenainnychźródłach.Należypodkreśli,żeobajmongolscy
mnisi,SziregetuGuusziCzordżiiZaja-panditaojracki,zasłynęli
jakowybitnitłumaczetybetańskichdziełnajęzykmongolski,nic
