Człowiek a polityka. Zarys psychologii politycznej

Krystyna Skarżyńska

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

83-7383-166-5

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe Scholar

Rok wydania:

2005

Liczba stron:

415

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Skarżyńska, Krystyna. Człowiek a polityka. Zarys psychologii politycznej. Red. . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2005, 415 s. ISBN 83-7383-166-5

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Skarżyńska, K.

T1 Człowiek a polityka. Zarys psychologii politycznej

PB Wydawnictwo Naukowe Scholar

PP Warszawa

YR 2005

SN 83-7383-166-5

Bibliografia BibTex:

@Book{ 706, author = "Skarżyńska, Krystyna", editor = "", title = "Człowiek a polityka. Zarys psychologii politycznej", publisher = "Wydawnictwo Naukowe Scholar", year = "2005", address = "Warszawa", isbn = "83-7383-166-5" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Skarżyńska, Krystyna

ED -

TI - Człowiek a polityka. Zarys psychologii politycznej

PB - Wydawnictwo Naukowe Scholar

CY - Warszawa

PY - 2005

SN - 83-7383-166-5

ER -

Netografia (standard APA):

Skarżyńska, Krystyna. Człowiek a polityka. Zarys psychologii politycznej [baza danych online] Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2005 [dostęp: 03 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/czlowiek-a-polityka-zarys-psychologii-politycznej-krystyna-skarzynska-706.

psychologia, system polityczny, polityka, myślenie polityczne

Książka w systematyczny sposób przedstawia psychologiczne aspekty politycznego myślenia i działania. Analizuje źródła preferencji i niechęci wobec różnych politycznych opcji, motywy aktywności politycznej oraz związki między przekonaniami, rodzaje...

Więcej

ISBN/ISSN:

83-7383-166-5

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe Scholar

Rok wydania:

2005

Liczba stron:

415

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

1.1. Psychika i polityka: bliskie związki9
Rozdział 1. Psychologia polityczna jako nauka. Czym się zajmuje i jak się rozwija9
1.2. Psychologia polityczna: różne podejścia, ważniejsze dokonania i fazy rozwoju11
1.3. Rozwój psychologii politycznej w Polsce17
1.4. "Upolitycznienie" psychologii politycznej czy jej apolityczność?18
Cele i struktura książki21
Rozdział 2. Myślenie polityczne: podstawowe kategorie rozumienia i oceny zjawisk politycznych23
2.1. Relacje między jednostką a grupą: indywidualizm i kolektywizm24
2.1.1. Kolektywizm i indywidualizm jako przekonania normatywne - teoria Janusza Reykowskiego26
2.1.2. Geneza orientacji kolektywistycznej i indywidualistycznej29
2.1.3. Wartości i cele życiowe jako elementy orientacji kolektywistycznej i indywidualistycznej31
Blok rozszerzający 2a Orientacje indywidualistyczne i kolektywistyczne a postawy i zachowania polityczne w Polsce36
2.2. Relacje między jednostkami oraz między grupami: orientacja równościowa i hierarchiczna39
2.2.1. Normatywne przekonania39
2.2.2. Autorytaryzm41
Blok rozszerzający 2b Autorytaryzm a orientacja kolektywistyczna - badanie warszawskich studentów45
2.2.3. Autorytaryzm a preferencje i postawy polityczne48
2.2.4. Orientacja na dominację społeczną50
2.2.5. Zagrożenie a autorytaryzm i orientacja na społeczną dominację54
2.2.6. Autorytaryzm i wartości samokierowania a zmiana systemu politycznego55
2.3. Orientacja prawicowa i lewicowa56
Blok rozszerzający 2c Jak widzą lewicę i prawicę jej zwolennicy i przeciwnicy58
2.3.1. Lewica-prawica jako wymiar osobowości: rola skryptów afektywnych61
2.4. Formalne cechy systemu przekonan63
2.4.1. Otwartość-zamkniętość poznawcza, czyli poziom dogmatyzmu63
2.4.2. Myślenie ideologiczne - polaryzacja afektywna66
2.5. Zaufanie do ludzi68
2.6. Psychologiczne powody błędów w myśleniu politycznym74
2.6.1. Nieostrość pojęć politycznych74
2.6.2. Złożoność i integracja w myśleniu75
2.6.3. Schematy atrybucyjne77
2.6.4. Atrybucja odpowiedzialności79
2.6.5. Atrybucja odpowiedzialności a schematy płci82
2.6.6. Błąd fałszywej powszechności, czyli złudzenie konsensusu83
2.7. Emocje w myśleniu politycznym84
2.8. Myślenie grupowe89
Rozdział 3. Sprawiedliwość92
3.1. "Każdemu według zasług", czyli sprawiedliwość merytokratyczna93
3.1.1. Słuszna wymiana - teoria słuszności (equity theory)94
3.1.2. Co jest "zasługą", - czyli co może być podstawą słusznych roszczeń96
3.2. "Każdemu według potrzeb": jakie potrzeby i kiedy powinny być uwzględnione w sprawiedliwym podziale dóbr101
Blok rozszerzający 3a Czy w Polsce zmieniają się kryteria sprawiedliwego wynagradzania106
3.3. "Każdemu tyle samo", czyli reguła równości107
Blok rozszerzający 3b Kiedy względna równość i uwzględnianie potrzeb są bardziej sprawiedliwe niż czyste uwzględnianie zasług. Nowe podejścia badawcze108
3.4. Sprawiedliwość proceduralna111
3.5. Poczucie niesprawiedliwości: powstawanie112
3.6. Konsekwencje poczucia niesprawiedliwości115
3.7. Poczucie krzywdy odniesione do własnej grupy narodowej117
3.8. Ocena sprawiedliwości systemu społecznego119
4.1. Dzieciństwo jako okres kształtowania się trwałych postaw politycznych124
Rozdział 4. Socjalizacja polityczna. Rozwój zainteresowań , przekonań i zachowań politycznych124
Blok rozszerzający 4a Postawy polityczne dorastającej młodzieży i jej rodziców w okresie ostrego konfliktu politycznego w Polsce129
4.2. Przekonania i postawy polityczne a rozwój jednostki w ciągu całego życia133
4.3. Przekonania i postawy polityczne jako efekt doświadczeń politycznych135
Blok rozszerzający 4b Polityczne dzieciństwo polskich polityków średniego pokolenia140
4.4. Nowe problemy i zaskakujące wyniki142
5.1. Systemowe i historyczno-kulturowe uwarunkowania zaangażowania politycznego147
Rozdział 5. Zainteresowanie polityką i aktywność polityczna147
5.2. Formy aktywności politycznej155
5.2.1. Aktywność skierowana na wywieranie wpływu politycznego158
Blok rozszerzający 5a Posłowie sejmu kontraktowego (1989-1991). Typy ról poselskich160
5.2.2. Aktywność konwencjonalna i niekonwencjonalna161
5.2.3. Intensywność aktywności162
5.2.4. Kolektywność aktywności politycznej164
5.3. Psychologiczne uwarunkowania aktywności politycznej167
5.3.1. 6 Wartości i motywy związane z aktywnością polityczną167
Blok rozszerzający 5b Wartości młodej elity politycznej w Polsce169
5.3.2. Rozwój moralny a aktywność polityczna171
5.3.3. Potrzeby realizowane poprzez aktywność polityczna a sposób działania w polityce173
Blok rozszerzający 5c Motywy aktywności politycznej a zachowania i przekonania polityczne młodych aktywistów polskich partii177
5.3.4. Czynniki psychologiczne zwiększające subiektywne prawdopodobieństwo sukcesu w polityce: oczekiwania wpływu, skuteczność, odporność na stres i sposób funkcjonowania poznawczego180
5.4. Aktywność polityczna jako efekt indywidualnej decyzji186
5.5. Procesy grupowe związane z aktywnością polityczną189
5.6. Konsekwencje partycypacji politycznej dla jednostki192
5.7. Kobiety w polityce196
6.1. Dlaczego ludzie głosują lub nie głosują?202
Rozdział 6. Zachowania wyborcze202
6.1.1. Tradycje kulturowe, historyczne i społeczne203
6.1.2. Cechy sytuacji wyborczej a frekwencja206
6.1.3. Indywidualne cechy osób głosujących i niegłosujących: miejsce w strukturze społecznej, poglądy i cechy mentalności210
6.1.4. Zróżnicowanie osób niegłosujących216
6.2. Typy zaangażowania w wyborach a zagrożenia dla demokracji218
6.3. Na kogo głosować? Czynniki wpływające na decyzje o poparciu wyborczym218
6.4. Decyzje racjonalne, analityczne czy raczej heurystyczne?219
6.5. Głosowanie tematyczne: postawa jako heurystyka221
Blok rozszerzający 6a Stosunek do różych problemów jako wyznacznik preferencji wyborczych młodych Polaków222
6.5.1. Dostęność postawy a jej wpływ na zachowania wyborcze223
6.6. Interes ekonomiczny czy zinternalizowane wartości?225
6.6.1. Portfel czy ideologia w wyborach Polaków?228
6.6.2. Identyfikacja ideologiczna a preferencje wyborcze w Polsce230
6.7. Identyfikacja z partią jako podstawa zachowań wyborczych231
6.7.1. Identyfikacja partyjna a ocena działań partii i jej programu233
6.8. Głosowanie skoncentrowane na osobie kandydata236
6.9. Sekwencyjne modele zachowań wyborczych245
7.1. Sytuacje konfliktowe w polityce i ich znaczenie247
Rozdział 7. Konflikty: przebieg i sposoby ich rozwiązywania247
7.2. Orientacje wobec konfliktu politycznego253
7.3. Procesy prowadzące do destruktywnego przebiegu konfliktu257
Blok rozszerzający 7a Przekonania utrudniające porozumienie izraelsko-palestyńskie: likwidowanie osiedli żydowskich w Strefie Gazy260
7.4. Sposoby rozwiązywania konfliktów politycznych262
7.5. Kultura a stosunek do konfliktów i style ich rozwiązywania267
Rozdział 8. Nacjonalizm, patriotyzm i relacje międzynarodowe270
8.1. Nacjonalizm jako ideologia271
8.2. Nacjonalizm jako ruch polityczny272
Blok rozszerzający 8a Postawy narodowe wśród członków polskich partii politycznych274
8.3. Nacjonalizm jako proces budowania państwowości275
8.4. Orientacje narodowe jednostek: nacjonalizm i patriotyzm277
Blok rozszerzający 8b Jak mierzyć patriotyzm i nacjonalizm280
8.5. Hierarchiczna struktura postaw narodowych: psychospołeczna geneza283
Blok rozszerzający 8c Rodzaje dumy narodowej a nacjonalizm i ksenofobia284
8.6. Postawy wobec własnego narodu a postawy wobec obcych288
8.7. Typy postaw narodowych, spostrzeganie Unii Europejskiej a stosunek do integracji europejskiej294
8.8. Uprzedzenia i stereotypy narodowe (etniczne) jako zjawisko społecznie podzielane297
9.1. Czy media mogą destabilizować i zmieniać systemy polityczne304
Rozdział 9. Media: czy i jak wpływają na przekonania, postawy i zachowania polityczne304
9.2. Mechanizmy oddziaływania mediów na jednostki306
9.2.1. Wpływy informacyjne. Selektywność odbioru i selektywność nadawania306
9.2.2. Obraz świata użytkowników mediów: efekty kultywacji308
9.2.3. Wpływy normatywne: nadawanie politycznego sensu bieżącym zdarzeniom - tworzenie ram (framing) i ustalanie, co jest ważne (agenda setting)312
Blok rozszerzający 9a Efekty podawania rozkładu opinii na postawy widzów317
9.2.4. Media jako źródło "społecznego dowodu słuszności"317
9.2.5. Wpływy emocjonalne: media wzbudzają emocje odbiorców319
Blok rozszerzający 9b Negatywne reklamy polityczne: nielubiane, ale pamiętane321
9.2.6. Techniki wytwarzania emocji: kreowanie obrazów poruszających odbiorców322
Blok rozszerzający 9c Jacy politycy są "medialni"324
9.2.7. "Peryferyjne" droga oddziaływania mediów328
9.3. Iluzja odporności na oddziaływanie mediów: efekt osoby trzeciej332
Blok rozszerzający 9d Spostrzegany wpływ telewizji na decyzje wyborcze różnych elektoratów: kampania prezydencka w Polsce roku 2000334
9.4 Zjawisko wrogich mediów337
Bibliografia340
Indeks nazwisk391
Indeks rzeczowy407

Myśleniepolityczne

Kolejnepomiary,wykonywanewpierwszychlatachtransformacji,wykazuja

˛znaczne

wahaniapoziomuindywidualizmuwspołeczeństwiepolskim(por.rysunek2.1).

4,8

4,6

4,4

Indywidualizm

4,2

3,8

3,6

3,4

Wybory:

maj'88

Wybory:

SejmiSenat1989

Wyboryna

UrządPrezydenta:

listopad-grudzień'90

Wybory:

maj'91

Wybory:

SejmiSenat

paŹdziernik'91

Wybory:

SejmiSenat

paŹdziernik'93

Rys.2.1.ZmianypoziomuindywidualizmuwPolscewpewnychfazachtransformacji

Źródło:Daab(1993).

Pierwszypomiardokonanyjesienia

˛1988roku,czyliuschyłkuPRL,wykazuje

najwyz

˙szypoziomindywidualizmu.Dowodzitowyraźnegorozczarowaniapropagan-

dowokolektywistycznymsystemempolitycznym,nieefektywna

˛gospodarka

˛,niespraw-

nympaństwemopiekuńczym.Potwierdzainterpretacjetychautorów,którzyuwaz

˙aja

rozwójorientacjiindywidualistycznychjakowaz

˙neźródłozmianpolitycznychispołecz-

nychwPolsce.Najniz

˙szywskaźnikindywidualizmuzaobserwowanowmaju1991

roku,kiedytonasta

˛piłozme

˛czeniespołeczeństwareformami,silneodczuwanieich

kosztówiniezadowoleniespołeczne,które„ojca”tychreform,wicepremieraBal-

cerowiczadoprowadziłodorezygnacjiizłagodzeniakursureform.

Poziomindywidualizmuistotnieróz

˙nicujepogla

˛dyspołeczneipolitycznePolaków.

Indywidualiścibardziejpozytywniespostrzegaja

˛ioceniaja

˛przyszłośćwłasna

˛ikraju

orazmaja

˛bardziejpozytywnysosunekdodemokratycznychprocedurniz

˙kolektywiści.

Poziomindywidualizmuróz

˙nicujetakz

˙etreśćpogla

˛dównatematgospodarkiipolityki

miedzynarodowej(por.tabela2.3).

Badaniaprowadzonewśródmłodych(do25.rokuz

˙ycia)aktywistówczterechpartii

(UniiWolności,SocjaldemokracjiRzeczypospolitejPolskiej,KonfederacjiPolskiNiepod-

ległejiUniiPolitykiRealnej)wykazaływysokipoziomorientacjiindywidualistycznej

wgronietychdziałaczy(Skarz

˙yńska1996;por.takz

˙erysunek5.1).

Seriabadańprowadzonychwdrugiejpołowielat90.naróz

˙nychpróbachwskazuje

nasilnezwia

˛zkiwartościindywidualistycznychzakceptacja

˛demokracji(Skarz

˙yńska

1995;Boski1995)orazzjejrozumieniem(Reykowski1995).Demokracjajesttym

bardziejceniona,imwyz

˙ejwartościujesie

˛wolnośćiosia

˛gnie

˛ciaoraz„urozmaicone

˙ycie,pełneprzygódiwraz

˙eń”.Instytucjonalnerozumieniedemokracji,czyliopisywanie

jejwkategoriachinstytucjipolitycznych,niezbe

˛dnychdofunkcjonowaniademokracji

Brak wyników

Człowiek a polityka. Zarys psychologii politycznej

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra