Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Człowiekzdefinicji–obserwacjenatematpojęciaczłowiekajakokategoriiporządkującej...
45
rękętakżeleksykografom,ponieważzwalniaododpowiedzialnościzaewentu-
alneniewłaściwezawężeniebądźrozszerzenieorazpozostawiaużytkownikom
słownikadecyzjęcodointerpretacjizapisudefinicyjnegoiprzyjęciapewnego
znaczeniategogenerycznegookreślenia.Wistocierzeczyoddajetochybastan
naszegojęzykainaszejświadomościwkwestiachrozmyciagranickategorii
pojęciowychczłowieka(atakżeinnychpojęć).
Definicje,wktórychczłowiekwystępujewfunkcjiobiektu
Definicjenazwanewcześniejpasywnymistanowiądużągrupęisązarazem
znaczniebardziejzróżnicowanetypologiczniepodwzględemzarównoformal-
nym,jakisemantycznymniżdefinicjegeneryczne.Niemniejiwtymzakresie
możliwejestwprowadzeniekilkupodstawowychpodziałówzewzględunato,
naczymzasadzasięistotawystąpieniawnichczłowiekajakoobiektu.Zna-
miennejestzaśto,żewewszystkichdefinicjachtegotypuelementczłowiekma
referencjęogólną,tzn.rodzajową.Zuwaginawstępnycharakteranalizkażda
zgrupzostanieprzedstawionabardzoogólnie,bezszczegółowychkomentarzy,
chodziprzedewszystkimowykazaniezbieżnościkonkretnychprzykładów.
2.1.Człowiekjakoobiektpredykacji(Xtotakieatakiecechy/działania,
któresąwłaściwedlaczłowiekalubczłowiekaiinnychbytów)
Natęgrupęskładająsiędefinicjeokonstrukcjipredykatywnej,czylitakie,
wktórychcośsięnatematczłowiekaorzeka,wskazujesięnajegopotencjalne
cechylubmożliwedziałania.Ilustrujątodobrzetakiemiędzyinnymihasła:
charakterny(oczłowieku:mającysilnycharakter;uparty,stanowczy,bezkompro-
misowy)
cwałować(oludziach:biecbardzoszybko;pędzić)
czerstwo(owyglądzieizdrowiuczłowieka:zdrowo,krzepko)
dąć(oludziach:dmuchaniemwotwórinstrumentuuzyskiwaćdźwięk)
defektywny(mającydefekty,usterki,uszkodzenia;(częściejwodniesieniudoczło-
wieka)ułomny,upośledzony)
długi(oczłowieku:wysoki)
dojrzały(oczłowieku,jegoumysłowości,psychice:gotowydookreślonychzadań,
odpowiednioukształtowany,osiągającywysokistopieńswoichmożliwości)
dziki(oludziach:niecywilizowany)
(Umysł)chłonnyjakgąbka(oczłowiekubystrym,łatwoprzyswajającymsobie
wiadomości)
