Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Człowiekwświecieidei
naukeuropejskichifenomenologiatranscendentalna,Medytacjekarte‑
zjańskieł)oraztwórczośćwczesnegoMartinaHeideggera.Wtym
czasieotwarciemówiłosięometafizyce,aczkolwiekwyznaczeniejej
miejscairoliwfenomenologicznejfilozofiiprzysparzałobadaczom
niemałokłopotów3.Czyfilozofiafenomenologicznamabyćzatemli
tylkowstępemdometafizykiwjejklasycznymrozumieniu?Czyma
stanowićzaczynjakiegośinnegorodzajumetafizyki?Amożefeno-
menologiaoferujeszczególnyrodzajantymetafizycznejspekulacji?
WobliczutychpytaństanierównieżprojektPatoćki.
Problemmetafizykijakopolabitwy,byposłużyćsiętymKan-
towskimzwrotem,byłkolejnymztematów,wktórychPatoćkana-
wiązywałdopoglądówswychmistrzów.Zjednejstronyodwoływał
siędoHeideggerowskiegopostulatupowrotudoźródełfilozofii,by
nanowoprzemyślećdziejemetafizyki.Zdrugiejstronyprzywoły-
wałanalizypóźnegoHusserla,ostatniegowielkiegometafizyka,
docierającegozapomocąradykalnejmetodyfenomenologicznejdo
ostatecznychpodstawwszelkiegosensu.Aleniepoprzestającna
tychfenomenologicznychwzorcach,Patoćkapotykałsięniemal
zcałąhistoriąmetafizyki,próbującscharakteryzowaćjązpozycji
doświadczenialudzkiejwolności,zperspektywydziejówludzkiej
egzystencji.Niebyłobytomożliwebezwspółmyśleniazantycznym
dziedzictwemfilozoficznym.Przemyśleniadotyczącemetafizyki
zebrałPatoćkapodtajemniczą,alejakżeinteresującąnazwąflpla-
tonizmnegatywny”4.Zazwrotemtymkryłasięszczególnainter-
3Por.L.Landgrebe:PhänomenologieundMetaphysik.Hamburg1949;
G.Funke:Phänomenologie-MetaphysikoderMethode?.Bonn1966;S.Judycki:
FenomenologiaametafzykawperspektywierozważańEdmundaHusserla.flZeszyty
NaukoweKUL”1988,nr3,s.11–17;J.Benoist:Dépassementsdelamétaphysique.
flRevuephilosophique”2004,no2,s.167–180;D.Zahavi:Phenomenologyand
Metaphysics.In:Metaphysics,Facticity,Interpretaion.ContributionstoPhenomeno‑
logy.PhenomenologyintheNordicCountries.Eds.D.Zahavi,S.Heinämaa,
H.Ruin.Dordrecht–Boston2003,s.2inast.
4ProjekttenrozwiałPatoćkawlatachczterdziestychipięćdzisiątychXX
wieku,bynastępniezarzucićgonarzeczfenomenologiiasubiektywnej.Por.
J.Patoćka:DopisyVáclavuRichterovi.Pfipr.I.Chvatik,J.Michálek.Praha
2001,s.73;M.Ritter:Historiko‑systematickýrámecPatočkovanegativn.hoplatonismu.
V:Patočkaagreckaflozofa.Eds.M.Jeńić,V.Leńkoakol.Końice2013,s.243inast.;
O.Cauly:Patočka,unplatoniciensansl'être.Surleplatonismenégatif.In:]anPato‑
čka:Phénoménologieasubjectiveetexistence.Ed.R.Barbaras.Paris–Milano2007,
s.205–215;E.Evink:TheRelevanceofPatočka’s„NegativePlatonism”.In:]anPatočka
andtheHeritageofPhenomenology.CentenaryPapers.Eds.E.Abrams,I.Chvatik.
Dordrecht–Heidelberg–London–NewYork2011,s.57–71;P
.Rezek:Negativn.plato‑
nismus]anaPatočky.V:Idem:]anPatočkaavěcfenomenologie.Praha1993,s.63–67
.
