Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zmierzchmetafizyki
17
pretacjafilozofiiPlatona,wktórejgłównąrolęodgrywałSokrates.
PraskifilozofzaprezentowałSokratejskąwersjęPlatońskiejteoriiidei
–sokrateizmegzystencjalny,wktórymnietylkofilozofia,leczsam
Sokratesbyliprzedmiotemfilozofowania5.
Wrozdzialetymzajmęsiętematempoczątkuorazkońcametafi-
zyki,którywkoncepcjiPatoćki(atakżeHeideggera,któregowpływ
bierzetugóręnadinspiracjąHusserlem)oznaczałrównieżpoczątek
ikoniecfilozofii.Rozważaniakoncentrująsięwokółtrzechgłównych
filarównegatywnegoplatonizmu:krytykimetafizykiklasycznej,
reinterpretacjiPlatońskiejteoriiideiorazkluczowegowkoncepcji
Patoćkizagadnienia–doświadczeniawolności.
Zmierzchmetafizyki
Otym,żemetafizykaumarła,słyszysięniemalzewszystkich
stron.Czyrzeczywiściezostałnamponiejtylkopłacz?Czymyśle-
niemetafizycznepozostałoistotnym,alezakończonymjużetapem
historiifilozofii?Anawetjeżelimetafizykasweannusmirabillisma
jużzasobą,toczyistniejeponiejjakiekolwiek(postmetafizyczne)
życie?Pytaniateniepadłyostatnimiczasy,niesąwynikiemkolejnej
antymetafizycznejmodyfilozoficznej,lecz–jaksięwydaje–wpisują
sięwpewiengłębszy,duchowykryzysludzkości,któregokorzenie
sięgająpoczątkówepokinowożytnej.Niewątpliwie,procesówswej
niszczycielskiejmocynabrałwXIXwieku,wpisującsięwszerszy
kontekstzmierzchuświatamieszczańskiego,czegonajśmielszym
wyrazembyłafilozofiaFriedrichaNietzschegooraztwórczośćFio-
doraDostojewskiego.Patoćkapisał:
Pomimogłębokichróżnic,któredzielądzisiejszerozważaniafi-
lozoficzneodfilozofiiXIXwieku,wciążpozostajewielewspól-
nychtematów.Donichnależyświadomość,żezakończyłasię
epokametafizycznawfilozofii.Żyjemyujejkresu,amożliwe,
żejużpojejzakończeniu6.
5Por.M.Ritter:PatočkameziSókratemaPlatónem.Kinterpretacinegativn.ho
platonismu.flReflexe”2007,ć.34,s.81–97.
6J.Patoćka:Negativn.platonismus.Ovzniku,problematyce,zánikumetafyziky
aotázce,zdaflosofemůžež.tipon..V:Idem:Péčeoduśi.Sv.1.Pfipr.I.Chvatik,
P.Kouba.Praha1996,s.303.
