Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AndrzejTarczyński
UniwersytetKazimierzaWielkiegowBydgoszczy
Wartośćjakokategoriastrukturująca
rzeczywistośćspołeczną
Podejmujączagadnieniewartości,trzebamiećnauwadze,iżsamterminwartość
należydonajbardziejwieloznacznychużywanychwjużnietylkownaukachspo-
łecznych(gdzienawiasemmówiąc,nieprecyzyjność,anawetpewnadowolność
wstosowaniuużywanejterminologiibywapowodemwieluzarzutów,jakieczyni
siętemuobszarowinauki),aletakżepozaichzakresem,żewspomnimyzasadni-
cząodmiennośćznaczeniategoterminuwekonomii.Jeżelirozumiećtentermin
wsposóbmożliwienajszerszy,byłbyonsynonimemtego,cojestpożądane,upra-
gnione,costajesięcelemdziałańidziałaniatekierunkuje.Problemwtym,że
możemyrozpatrywaćdziałaniaidążenialudzinaróżnychpolachichaktywności
iwróżnejperspektywie:indywidualnejlubzbiorowej(itonaróżnympoziomie
analizy-grup,organizacji,instytucjiczycałychsystemówspołecznych,subiek-
tywnej(psychospołecznej)lubobiektywnej(strukturalnej).Zregułyprzyjmuje
się,żepojęciewartościnależykojarzyćzogólnymi,ajednocześnienadrzędnymi
celamidążeńwodróżnieniuodnorm,któresątylkomniejlubbardziejszcze-
gółowymiwskazówkami,jakzałożoneceleurzeczywistniać.Wartościspołecz-
niepodzielanewistociewięcstanowiąpodłożeiuzasadnieniedlauznawanych
wzbiorowościnorm,będącśrodkiemichlegitymizacji.Zwyklepodkreślasięteż
okoliczność,iżwartościangażująpozytywneludzkieemocje,będącpunktem,na
którymogniskująsiępragnienia,dążeniai,będąceichnastępstwem,poszukiwa-
niajednostekludzkich1.
Celemniniejszegotekstujestukazanie-przyużyciuwybranegomateriału
ilustracyjnego-relacjiłączącychwartościspołeczne(ujmowanewskalimakro)
1J.Mariański,Socjologiamoralności,WydawnictwoKUL,Lublin2006,s.341.
