Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp:Pojęcielosuwnowoczesności
11
zrąkbogówprzechodziwtedywręceludzi;namiejsceboskie-
gostajesięludzki,arcyludzki.Następujezatemjegometafizycz-
nadyslokacja,któraumożliwiarozumowiwnikliwedociekania
nadnaturąlosu.Tematksiążkimożnabyzatemdokładniejokre-
ślićjakopewnąhistorięproblematycznościlosu.Jakkażdahi-
storia,niejestonajedynąmożliwąnarracją,leczzaledwiejed-
nązwielumożliwych.Ograniczasięteżdopokazaniatylkonie-
których,wybranychzewzględunaichreprezentatywność,mo-
mentów,nieobejmującwszystkiego,cosięzdarzyłowdanym
obszarzeiczasie.
Jeśliproblematycznośćlosu–którasamazresztąteżjestpro-
blematyczna–doprowadziłarozuminstrumentalnydozakwe-
stionowanianadrzędnościlosunadczłowiekiemirozumem,
czylidoprowadziładoideitechnicznegopanowanianadlosem
dziękirachunkowiprawdopodobieństwa,totenaktintelektu-
alnegoostatecznegoodrzuceniaistotypojęcialosujestzdarze-
niem,któresamomieścisięjeszczewramachhistoriirozumie-
nialosu.Utratasensupojęcianależywszakdohistoriitegopo-
jęcia.
Zajmującsiędziejamiproblemulosu,czynimyobiektemna-
szychwypowiedziideeipojęcia,nigdyzaśrzeczysame.Za-
wieszamyzatemwszystkietwierdzeniaprzedmiotowedoty-
czącelosu.Aniniegłosimyjegoistnienia,animunieprzeczy-
my,nieokreślamyżadnychjegocech,aniteżjegotranscendent-
nejczyimmanentnejnatury.Analizujemynatomiastto,jakiesą
przesłankiokreślonychmniemańolosieorazdojakichdalszych
konkluzjiprzekonaniateprowadzą.
Rozważającwielostronnośćiniejednolitośćsensulosu,ce-
lowoniedefiniujemytegopojęcia.Definiowaćdajesiętylkoto,
coniemażadnychdziejów.Każdapróbadefinicjibyłabyfałszy-
wymkrokiemodcinającymiodrzucającymzgóryjakieśokre-
ślonehistoryczneznaczenia.Chcącuchwycićróżnorodnośćibo-
gactwosensu,niemożnasztuczniezaczynaćżyciateoretyczne-
gopojęć‘odpoczątku’wsposóbdowolny.Arbitralnanowade-
finicjatylkozasłaniałabyto,coważne,czylito,cowłaśnienale-
żałobydostrzeciprzemyśleć.Pojęciaposiadającedługiewłasne
dziejeniosąjużzesobąodwiecznezłożonetreści,któremuszą