Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Wstęp:Pojęcielosuwnowoczesności
rodzisięzdziałaniaczłowieka,jestpewnącałościąukonstytu-
owanąprzezprzebiegrzeczywistegożycia.Tożyciesamotwo-
rzylos,anieonokreślajezgóry.Tymsamymlosprzestajebyć
ucieleśnieniemabsolutnejzależności,obokniejpojawiasiętak-
żezdolnośćczłowiekadopanowanianadsamymsobąjakospo-
sóbkształtowanialosu.Wnowoczesnejmyśliwięcludzkapod-
miotowośćcorazbardziejwypierapoprzedniąprzedmiotowość
zrozważańolosie.Człowiekzsytuacjiobiektuokreślanego
przeztranscendentnąsiłęprzechodzidorolitwórcykształtują-
cegowłasnebyciesobą,atymsamymstanowiącegoswójindy-
widualnylos.Abiernośćzależnościipodleganiazostajezastą-
pionaprzezaktywnośćtworzenia.
Zmieniasięzatemtakżesposóbrozumieniagranicydzielą-
cejwolnośćilos.Losprzestajebyćidentyfikowanyzzewnętrz-
nymiograniczeniami,którezniewalajączłowiekawsposóbnie-
uchronny.Relacjawolnościilosutracisensabsolutnegoprzeci-
wieństwa.Zarównozdolnośćokreślaniaswegowłasnegożycia
idziałania,jakimożliwośćumiejętnegowykorzystywaniazda-
rzeńzewnętrznychwrazzdostosowywaniemsiędonichzbliża-
jąobietekategoriedosiebie.Antynomiawolnościilosuulega
więczasadniczemuprzekształceniu,aobiejejstronytracąswój
absolutnycharakter.Windywidualnymżyciuwolnośćilosłą-
cząsięwjedno.Niejednokrotnieprowadzitodomyśliowolno-
ścikształtowanialosu.
Schopenhauer,NietzscheiScheler,każdywinnysposób,za-
rysowalikoncepcjęinternalizacjilosujednostki.Dziękidysloka-
cjimetafizycznejuczyniliwewnętrznylosczymśludzkim,arcy-
ludzkim,aprzeztotakżewprowadzilijegotematdodyskursu
racjonalnego.Jednakkoniecznąprzesłankątakiegorozumienia
losujestprzeświadczenieozasadniczejindywidualizacjisposo-
bubyciaczłowieka,czyliprzekonaniemówiąceoniepowtarzal-
nejswoistościkażdegoludzkiegoegzemplarza.Beztakiejin-
dywidualizacjiwewnętrznylostraciswojemetafizycznemiej-
sce,gdyżwtedybraksferybytu,doktórejmógłbynależeć:już
niejestboski,aniemożeteżbyćludzkijednostkowy.Dlate-
goteż,wrazzcharakterystycznymdlapóźnejnowoczesności
kwestionowaniemindywidualizacjijakosposobubyciaczłowie-
